Betaald voetbal in Amersfoort 8: Strijd om de macht (zomer en najaar 1979)

door addy schuurman
19 januari 2023om 9:36u

Vahstal haalde in de loop van het seizoen 1978-1979 verschillende nieuwe mensen naar de club. Figuren die zijn opvattingen deelden en waarvan hij hoopte en verwachtte dat zij zijn strategie en beleid gestalte zouden geven. Meer dan eens kwam hij echter bedrogen uit. Schoot zijn mensenkennis tekort? Riep zijn bestuursstijl na verloop van tijd zoveel weerstand op, dat getrouwen als vanzelf transformeerden in tegenstanders?

Hoe het ook zij, feit is dat hij in het seizoen 1979-1980 een felle strijd voerde met een bestuurslid dat hij zelf in huis had gehaald: Cees Storm. Een conflict dat de club in chaos stortte.

Alleman.png

Algemeen Dagblad 13-9-1979 Trainer Hans Alleman klaagt zijn nood in de krant

Storm op Birkhoven

Cees Storm werd in december 1978 door Vahstal naar de club gehaald om de public relations te verzorgen. In de daaropvolgende maanden ging hij zich ergeren aan het eigenmachtig optreden van Vahstal.

Het ongenoegen kwam in mei 1979 in de openbaarheid toen hij in de pers trainer Alleman schoffeerde. Storm beweerde dat niet Alleman de opstelling van SC Amersfoort bepaalde, maar Vahstal. Een door Alleman aangespannen rechtszaak werd pas op het allerlaatste moment afgewend; Storm werd door zijn collegabestuursleden gedwongen zijn ongelijk toe te geven.

Maar Storm had meer noten op zijn zang. Hij verweet Vahstal dat deze zich aan de club verrijkte door het aantrekken van spelers voor SC Amersfoort en klaagde over eigenmachtig optreden van de bouwondernemer. Vahstal stelde het bestuur niet altijd van alles op de hoogte. “Bovendien heb ik weinig waardering voor Vahstals voortdurende dreigementen. Te pas en te onpas verkondigt hij, dat wanneer hij opstapt, hij Amersfoort de volgende dag nog failliet laat verklaren. De club kan hem de 2 ton aan spelersmateriaal, die hij ingebracht heeft, immers niet terugbetalen. Dat noem ik pure chantage.” (Parool 16-7-1979)

Het ongenoegen van Storm leidde in de zomer van 1979 tot tweespalt in het bestuur. Er ontstonden twee kampen die lijnrecht tegenover elkaar stonden. Storm kreeg drie bestuursleden (de oudgedienden J. Stapel, D. van der Brink en Jaap Buursma) aan zijn kant, terwijl Vahstal twee medestanders in het bestuur voor zich wist te winnen: de half juni 1979 als opvolger van Kruysveldt aangetreden voorzitter Marinus Sprangers (in de stad meer bekend als de vader van keeper Rini Sprangers) en penningmeester C. Beeris.

Het praathuis

De spelers zagen het conflict met verbazing en het nodige leedvermaak aan. Oud-speler Ruud Wetzel herinnerde zich: “Cees Storm was een man die visie op voetbal had, vond ik. Hij kwam ook over als een krachtig figuur. Maar hij had een beetje hetzelfde karakter als Hans Vahstal. Die vond dus ook dat hij het allemaal uitgevonden had en precies wist hoe het moest en dat was tegengesteld aan wat Hans Vahstal wilde. Dat brouilleerde. Als er bestuursvergaderingen waren, kregen wij mee vanuit de stille trom dat dat soms met knallende ruzies gepaard ging. Dat hoorden wij van de koffiejuffrouw Ria Vos. Wij noemden dat ook op een gegeven moment ‘het praathuis’. Als wij ‘s avonds na de training klaar waren gingen wij niet in het spelershome zitten, nee, wij gingen in het praathuis zitten, want Ria vertelde ons dan over de ruzies. Dat mensen wegliepen uit de vergadering of dat mensen letterlijk tegenover elkaar stonden. Dat vonden wij fantastisch als spelers, want daar smulden wij van.”

De tweespalt kwam tot een voorlopig hoogtepunt op het moment dat het kamp Storm besloot dat het kamp Vahstal niet meer welkom was bij de vergaderingen. Het ene bestuurslid (Vahstal) schakelde daarop zijn advocaat in en dreigde met juridische stappen tegen het andere bestuurslid (Storm).

Zo ver kwam het echter niet. Vahstal had er genoeg van en op 29 augustus 1979 trad hij terug als bestuurslid van SC Amersfoort. Zijn vertrek ging gepaard met slaande deuren en de nodige dreigementen. “Ik stap definitief terug” (…) “ik stop ook geen geld meer in Amersfoort als het huidige bestuur blijft.” (Telegraaf 3-9-1979). Maar zijn vertrek liep niet zo’n vaart, want Vahstal hield zijn troefkaarten in handen: zijn spelers en de administratie. Als ‘financieel adviseur’ bleef hij op de achtergrond een belangrijke rol spelen.

Buursma mist de bus

Ondanks het stapje terug van de ambitieuze bouwondernemer woekerde de verdeeldheid binnen het bestuur maandenlang voort. Aan de ene kant stonden de vier bestuursleden die aan hun meerderheid in de bestuurskamer vasthielden en aan de andere kant de minderheid, die echter brede steun in de overige geledingen van de club had: van trainer Alleman, van de spelers en van de supporters (lees: de supportersvereniging). Ook de Amersfoortse Courant bleef niet onpartijdig en koos – zij het met enig voorbehoud – partij voor het kamp Vahstal.

Het was niet de fraaiste periode uit de geschiedenis van de club. Er deden zich verschillende vervelende voorvallen voor. Een triest dieptepunt was een akkefietje met het oude bestuurslid Jaap Buursma. Hij reed altijd met de spelersbus mee naar de uitwedstrijden. Maar in het najaar van 1978 besloten trainer Alleman en zijn spelers hem tot persona non grata te verklaren. Zij lieten de bus vanaf een ander punt dan gebruikelijk vertrekken, waardoor Buursma de bus miste. Korte tijd later legde de man, die al sinds 1954 zijn ziel en zaligheid in de club gestoken had, al zijn bestuursfuncties neer.

supporters.JPG

De supportersvereniging eist het aftreden van Cees Storm (persoonlijk archief Ruud Wetzel)

Half oktober 1979 dreigde het conflict rond Cees Storm te ontsporen. De supportersvereniging was het helemaal zat en eiste dat Cees Storm zou opstappen. Zo niet, dan dreigde de supportersvereniging voor de eerstkomende thuiswedstrijd (met FC Vlaardingen op 21 oktober 1979) de loketten niet te zullen bemannen en de kantine gesloten te houden. De spelers verklaarden zich solidair met hun fans en dreigden met een staking.

Daarop schoot de KNVB in actie. Het wedstrijdschema in de eerste divisie kwam immers in gevaar. De bond greep in en de staking werd afgewend. De uitslag van de wedstrijd: 1-3 voor Vlaardingen, zelf ook een staartclub in de eerste divisie. Gezien de chaotische wedstrijdvoorbereiding een niet geheel onverwacht resultaat.

Moddergooien

Na het bijna uit de hand gelopen incident kon de KNVB niet langer aan de zijlijn toekijken. Er moest een oplossing komen voor de bestuursperikelen en liefst zo snel mogelijk. De KNVB stelde een commissie in van vier wijze mannen om het conflict tot op de bodem uit te zoeken en aanbevelingen te doen voor een oplossing. In november en december 1979 werden alle betrokken partijen gehoord.

Ofschoon er afgesproken werd de gesprekken met gesloten deuren te houden, kon niemand de kaken op elkaar houden. Alle partijen gooiden hun mening op straat en in de krant: de supporters, de trainer, Storm en Vahstal. Het had alle kenmerken van een ordinaire burenruzie, zoals we tegenwoordig van ‘de rijdende rechter’ kennen. De bagger vloog in het rond.

Een korte impressie (de allerergste verwijten heb ik weggelaten; dat waren beschuldigingen die volledig uit de lucht gegrepen waren):

De supporters: “De vier (rond Storm, AS) hebben geen visie, geen geld om iets te doen en ook geen idee waar dat geld dan wel te halen is. Het enige wat ze wel gelukt is: de prestaties laten verminderen, uitverkoop van spelers houden en, als laatste resultaat, de subsidie van de gemeente laten verdwijnen.” (Parool 1-12-1979)

Speler Johan Vlietstra: “Sprangers en penningmeester Beeris vertonen zich niet meer in de bestuurskamer. Die zitten bij ons in het spelershome. De vier anderen onder leiding van Storm zitten na afloop van elke wedstrijd op kosten van de vereniging te zuipen en te bikken. Terwijl er voor ons geen geld meer is om schoenen te kopen of clubtassen aan te schaffen.” (…) “Ik werk bij Vahstal maar die man is zich ook lam geschrokken. Hij heeft al z’n toekomstplannen in de ijskast gezet en wacht nu de uitspraak af van de commissie.” (Parool 1-12-1979)

Cees Storm “Ik verzet me nu eenmaal tegen het doen en laten van Hans Vahstal en blijf pal staan achter mijn eigen visie. Ik ben een man van overleg, geen solist. Vahstal daarentegen is een dictatoriaal mannetje en door zulke mensen laat ik me niet wegjagen. (…) Vahstal wil hogerop met Amersfoort zonder overleg, zonder inspraak, niet gehinderd door spelregels die er nu eenmaal aan het besturen van een voetbalclub verbonden zijn. Wij willen ook omhoog, maar wel op basis van een gezonde structuur, van het in acht nemen van de fatsoensnormen en met een stabiele onderbouw.” (Leeuwarder Courant 2-1-1980) “Vahstal is altijd voorbij gegaan aan het menselijke aspect. Mensen die 25 jaar deel uit hadden gemaakt van het bestuur werden nu met de vloer aangeveegd. Vahstal wilde dat ik daar aan meewerkte, nou dat kon ik niet opbrengen.”(Trouw 12-1-1980)

Hans Vahstal: “Ik heb er nooit een geheim van gemaakt: ik heb geld in Amersfoort gestoken, omdat ik dat een goede zaak vond. Het was een keiharde zakelijke aangelegenheid. Ik ben Onze Lieve Heer niet. Het rendement had moeten zijn: SC Amersfoort naar de top van de eerste divisie, zodat Vahstal BV positieve publiciteit zou oogsten. Nu heb ik ongelooflijk veel spijt aan dat karwei te zijn begonnen. Het heeft alleen maar negatief voor mijn bedrijf gewerkt. (…) Nooit meer neem ik zitting in het bestuur van Amersfoort. Ik wens alleen nog een zakelijke afbouw. Het geld dat ik destijds in Amersfoort heb gestoken wil ik terugzien, maar ik hoef geen cent méér.” (Leeuwarder Courant 16-2-1980)

Zo had iedereen zijn eigen visie op de ontwikkelingen bij SC Amersfoort. Maar hoe die visie ook was, de club was van een saaie laagvlieger verworden tot een onstuimig kippenhok.

bijsluiter

Addy Schuurman is historicus. Samen met sportjournalist Arjan Klaver heeft hij een film gemaakt over het betaald voetbal in Amersfoort: 'langs de pijngrens'.

Eerdere artikelen over het betaalde voetbal in Amersfoort zijn:

Voetballen in de kelder van het betaald voetbal

De voetbalschool van HVC: dromen van een profcarrière

Daniel Hanasbei streed voor de rechten van Papoea’s

De eerste gele kaart in het betaalde voetbal werd op Birkhoven uitgedeeld

Boekhouders aan het roer (circa 1978)

Vahstal meldt zich op Birkhoven (1978-1979)

Paleisrevolutie (voorjaar 1979)

Binnenkort verschijnt het volgende artikel:

Balans van twee jaar nieuw elan (voorjaar 1980)

bronnen

Voor dit artikel is gebruik gemaakt van:

- de persoonlijke archieven van Ruud Wetzel (oud-speler) en Joop Bakkenes (oud-voorzitter).

- archief Eemland, stadsarchief, subsidieverlening HVC en SC Amersfoort

- krantenarchief: website Delpher

- interviews in het kader van 'Langs de Pijngrens' met Joop Bakkenes, Fili Kraak, Ton van Loon, Hans Vahstal en Ruud Wetzel

    nog geen reacties

(maak u bekend met uw volledige naam)

opmerkingen

Steun de Stadsbron!

U steunt ons met een gift via IDeal al met een bedrag vanaf 2 euro per artikel.

Draag bij!