Index for tag: Joods monument

Op uitnodiging van de Oudheidkundige Vereniging Flehite hield Arjeh Kalmann op 20 februari een lezing over een thema waarover hij veel artikelen en columns voor De Stadsbron heeft geschreven: het langdurig negeren door Amersfoort van het eigen kampverleden en van de moord op 344 joodse burgers in de Tweede Wereldoorlog. De lezing, getiteld Wegdrukken in plaats van herdenken, is hieronder integraal te lezen.

De omwonenden van het Borneoplein in Amersfoort omarmen de plannen voor het joods monument van lichtkunstenaar Tamar Frank. Tijdens de presentatie van die plannen voor de buurt leefden er nog wel wat vragen over de mogelijke effecten van de lichtspiegelingen op de woningen en op het passerend verkeer en op de vandalismegevoeligheid van het monument, maar na de toezegging dat de buurtbewoners dit najaar over het voorlopige ontwerp nog hun zegje kunnen doen, overheerste toch de waardering voor het ontwerp en de zorgvuldigheid van het proces. Op de foto: napraten na afloop van de bijeenkomst rond een model van het plein met monument.

Ook in 2023 heeft Amersfoort op 4 mei, tijdens Dodenherdenking, nog geen eigen monument voor de in de oorlog vermoorde joodse ingezetenen. De komst van een monument komt wel dichterbij, nu er een kunstenaar is gekozen die het mag gaan maken.

Bij de foto: Caelesti Lumine op Buitenkunst Den Haag van Tamar Frank

Ja hoor, het ei is gelegd. Na ampel beraad hebben burgemeester Bolsius en zijn wethouders besloten dat er in Amersfoort een monument komt voor de in de oorlog vermoorde joodse ingezetenen. Meer dan tien locaties zijn onderzocht, en de keuze is gevallen op het Borneoplein in het Leusderkwartier.

En weer breekt er een 4 mei aan waarop ik nergens in Amersfoort om acht uur ’s avonds twee minuten stil kan staan bij mijn in de oorlog vermoorde joodse stadgenoten. Opnieuw moet ik een eigen dodenherdenking bedenken.

Herdenken hoeft niet per se in grote groepen. Het kan ook heel intiem.

Amersfoort gaat toch een onderzoek instellen naar de kwestie van de joodse belastingen. 'Het spijt ons dat het zo lang heeft geduurd'. 

Terwijl een adviesgroep met burgemeester Bolsius meedenkt over de aard en de plek van een joods herdenkingsmonument in Amersfoort, speelt er in onze stad nog een andere ‘joodse kwestie’. Daarin is in twee jaar tijd geen enkele vooruitgang geboekt.

Als een van de laatste steden in Nederland waarvan joodse inwoners in de oorlog zijn weggevoerd en vermoord, krijgt Amersfoort ergens in de stad een publieke herdenkingsplek. De vraag is niet meer of dat gaat gebeuren, maar waar en hoe.

Hoera, het Kapelhuis krijgt toch een bronzen plaquette. En over een joods monument wordt overleg gevoerd door de burgemeester en de joodse gemeenschap

Op verzoek van 033Fotostad herhaalde Arjeh Kalmann op 4 mei in het Rietveldpaviljoen de toespraak die hij eerder hield over Solidariteit in Amersfoort. 

Vanavond (woensdag 22 jan.) onthulde Burgemeester Bolsius samen met Rabbijn Evers de digitale gedenkrol en het Levenslicht van Daan Roosegaarde ter nagedachtenis aan de uit Amersfoort weggevoerde Joden. Dat gebeurde in Archief Eemland en bij Museum Flehite.

Tijdens de tweede wereldoorlog zomaar uit de stad weggerukt omdat ze Joods waren of omdat ze verzet pleegden tegen de bezetter. Stg. Herdenkingsstenen en het boek Hun namen niet vergeten, halen hun namen en soms hun gezichten terug in het gemeenschappelijk bewustzijn van onze stad.

Hun namen niet vergeten, dat is de bedoeling van Stg. Herdenkingsstenen en de titel van het boek dat in hun opdracht door Channa Kalmann werd geschreven. In Amersfoort zijn inmiddels 411 herdenkingsstenen geplaatst. Vandaag werd fase 1 van dat project beëindigd en het boek gepresenteerd.