Toch versnelde invoering parkeervergunning in Vathorst?
Dinsdag 4 juni was een eerste verkennende bijeenkomst voor de raad over het woningbouwproject Bovenduist. Via een workshop gingen raadsleden (kort) met elkaar in gesprek over de dilemma’s rond dit bouwproject. Interessant was het eerste thema over mobiliteit (vervoersmogelijkheden, autobezit en parkeren). Het adviesbureau Goudappel heeft voor de gemeente Amersfoort een onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om de beleidsvoornemens van de gemeente (zoals hier onder geformuleerd) uit te werken.
“In Bovenduist zal de auto niet het straatbeeld domineren en wordt primair ingericht op wandelen en fietsen. Het uitgangspunt is zoveel mogelijk duurzame mobiliteit. Conform het Coalitieakkoord wordt een lage parkeernorm toegepast en gebruik van MaaS, zoveel mogelijk gedeelde parkeerplekken en goed openbaar vervoer, liefst een hoogwaardig openbaarvervoerverbinding (frequente snelbusverbinding met station Vathorst en station Amersfoort Centraal, zo mogelijk gecombineerd met een snelbusverbinding naar Bunschoten).
Conclusies onderzoeksbureau Goudappel
De conclusie van het Goudappel-onderzoek is voor de gemeente Amersfoort niet hoopgevend. Goudappel ziet weinig mogelijkheden voor hoogwaardig openbaar vervoer. Extra buslijnen (van 3 naar 6 bussen per uur) zijn alleen mogelijk met forse extra financiering door de gemeente.
De geformuleerde beleidsvoornemens zijn alleen mogelijk met verregaande parkeerregulering (maximaal 1 auto per woning). Maar zelfs dan is succes nog niet gegarandeerd. In de conclusies schrijft het onderzoeksbureau het volgende:
Bij dit scenario moet echter wel rekening gehouden worden met een aantal bijeffecten:
• Parkeerregulering in een buitenwijk van een stad is erg ongebruikelijk. Er moet van te voren goed worden gecommuniceerd dat in Bovenduist gebouwd wordt voor huishoudens met maximaal 1 auto (hetgeen ook geldt voor toekomstige bewoners). Gezien de ligging van Bovenduist (ten opzichte van openbaar vervoer, stedelijke voorzieningen) kan dit leiden tot onbegrip.
• De parkeerregulering zal de woningen in Bovenduist minder aantrekkelijk maken voor bepaalde doelgroepen, hetgeen van invloed kan zijn op de grondexploitatie. De bedoeling is dat in Bovenduist relatief veel wordt gebouwd voor gezinnen. Juist voor gezinnen is de flexibiliteit die autogebruik biedt, vaak een voorwaarde om alle gezinstaken goed te kunnen uitvoeren.
• Bewoners van Bovenduist zullen in veel gevallen aanzienlijk sneller op bijvoorbeeld hun werkadres zijn als ze gebruik maken van een auto dan als zij met openbaar vervoer reizen. Het is daarom aantrekkelijk om een (tweede) auto in een bestaande wijk van Vathorst te parkeren (zelfs als de loopafstand – of fietsafstand met een vouwfiets – vrij groot is. Om dit effect tegen te gaan, zal waarschijnlijk ook in bestaande delen van Vathorst betaald parkeren ingevoerd moeten worden.
Dit betekent echter niet dat de behoefte aan parkeerplaatsen op deze locatie ‘vanzelf’ minder zal zijn dan in bestaande delen van Vathorst. Want ook elders in Vathorst is al veel aandacht besteed aan bijvoorbeeld goede fietsroutes. De situatie in Bovenduist kan iets gunstiger worden dan elders in Vathorst doordat auto’s geclusterd geparkeerd worden, maar daar staat tegenover dat de ligging van Bovenduist ten opzichte van stations en andere voorzieningen nog iets minder gunstig is dan elders in Vathorst. Als in Bovenduist lagere parkeernormen worden toegepast dan elders in Vathorst, zal naar verwachting parkeeroverlast ontstaan (bijvoorbeeld in groen of in bochten parkeren). Dit kan worden voorkomen door parkeerregulering in te voeren. Dan zijn lagere parkeernormen mogelijk, omdat er gestuurd wordt op autobezit en omdat er meer mogelijkheden zijn om op fout of onbetaald parkeren te handhaven. Wel moet er in dit scenario rekening mee worden gehouden dat parkeren ook in delen van bestaand Vathorst gereguleerd moet worden (om overloop van parkeren tegen te gaan). In een nieuwbouwwijk als Bovenduist is betaald parkeren niet gebruikelijk. Het kan invloed hebben op de verkoopwaarde van woningen en daarmee op de grondexploitatie.
Reactie raadsleden
De raadsleden gingen in groepjes uiteen om met elkaar over de bevindingen van Goudappel te discussiëren. Dit was geen politieke peiling (partijstandpunten verkondigen), maar een eerste persoonlijke reactie. Het is geen hoopgevend nieuws voor de raadsleden. De reactie van de aanwezige raadsleden op de conclusies zijn weinig praktisch ingestoken, en weinig verrassend. Veel partijen willen hoe dan ook een maximaal aantal woningen in Bovenduist bouwen, en daarvoor mag en moet alles wijken. Onder druk wordt alles vloeibaar. De aangevoerde bezwaren worden genegeerd of afgezwakt Maar “the devil is in the details”. Want bij de terugrapportage van een van de groepjes werd melding gemaakt dat bij de behandeling van het deelomgevingsprogramma Parkeren Deel I (19 december 2023) een amendement is aangenomen (2023-159A) waarin expliciet is vermeld dat woningbouw en parkeeroverlast een van de uitzonderingsgronden is om af te wijken van het genoemde jaar 2035. Met andere woorden: parkeerregulering in Vathorst is dus eerder mogelijk.
Planning
Hoe groot is deze mogelijkheid? Kijken we naar de planning van dit bouwproject dan wordt duidelijk dat uiterlijk 2030 gestart moet zijn met de bouw van 1250 woningen. Dit is een van de voorwaarden om subsidie van het Rijk te krijgen (BO-MIRT) Dit betekent dat in 2030/2031 de eerste bewoners (met auto’s) in Bovenduist zullen verschijnen. Hoewel gerekend wordt met 1 parkeerplaats per woning betekent dit niet dat bewoners ook 1 auto hebben. Juridisch is dit niet uit te sluiten, en kijkend naar de realiteit (zoals Goudappel ook gedaan heeft) zal het aantal auto’s per woning hoger liggen dan 1. Dus al heel snel gaat er in delen van Vathorst overlast ontstaan van de auto’s uit Bovenduist. En dit biedt het college de mogelijkheid om uitvoering te geven aan het aangenomen amendement om ook in Vathorst in 2030/2031 parkeerregulering door te voeren.
Vertrouwen komt te voet en gaat te paard
Maar hoe verhoudt zich de gemaakte opmerking over parkeerregulering in Vathorst met het interview van wethouder Bijlholt in het AD van 30 mei jl.? In dit interview stelt de wethouder dat Amersfoort Noord voor de komende 10 jaar is afgeknipt van het besluit over parkeerregulering. Deed hij deze uitspraak met kennis van de inhoud van het rapport Goudappel of niet? In ieder geval is er een groot verschil tussen wat de wethouder in zijn interview laat opschrijven en wat door een of meerdere raadsleden in de vergadering van dinsdag 4 juni 2023 is gezegd. Aan de ene kant ziet de burger van Amersfoort een wethouder die in de afgelopen maanden druk bezig is geweest om de relatie tussen politiek en burgers te verbeteren, aan de andere kant wordt dit geweld aan gedaan.
Het toch al broze vertrouwen van de burgers uit Amersfoort – Noord in de Amersfoortse politiek wordt opnieuw op de proef gesteld en dat door een college en raad wat zich tot doel stelde om het vertrouwen tussen politiek en burger te verbeteren.