Uitslag Referendum maakt geen twijfel mogelijk
De gemeente Amersfoort heeft hard gewerkt om de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen maar ook die van het referendum snel openbaar te maken. Het resultaat mag er zijn; een mooie heldere en duidelijke tabel met alle relevante cijfers per stembureau. Maar wat zeggen deze cijfers?
Allereerst natuurlijk dat 74,2% van de uitgebrachte stemmen bij dit Referendum een NEE stem is.
Maar er is meer.
Bovenstaande tabel laat zien dat het percentage NEE stemmers niet alleen een meerderheid heeft ten opzichte van de kiezers die gestemd hebben, maar ook ten opzichte van het totaal aantal kiezers in Amersfoort dat kan stemmen. Dit totaal aantal kiesgerechtigden is ruim 125 duizend. Het percentage NEE-stemmers is dan bijna 56,9%; dus ook hier meer dan de helft.
NEE-stemmers per wijkcluster en stembureau
In alle 100 stembureaus heeft het aantal NEE-stemmers de overhand. De kiezers die hebben gestemd in de binnenstad hebben de parkeervisie nog het meest omarmd maar niet meer dan 48%. Dus 52% was NEE-stemmer. Dit aantal loopt al snel op. De hoogste aantallen NEE-stemmers per stembureau zijn restaurant de Hebberd, sporthal Nieuwland, en sporthal de Dissel, met percentage op of boven de 90%
In bovenstaande tabel zijn de 100 stembureaus opgeteld naar de wijkclusters zoals deze vermeld stonden op het stembiljet (de achterzijde) Met de wetenschap dat inwoners van Amersfoort in heel Amersfoort hun stem uit kunnen brengen, geeft het toch een aardig beeld waar de grootste weerstand tegen de parkeervisie bestaat. Het zijn vooral de stembureaus in de noordelijke wijken die hoog scoren met het aandeel NEE-stemmers. Maar ook in de Binnenstad (die al enkele jaren autoluw is en parkeervergunningen kent) blijkt de meerderheid te bestaan uit NEE-stemmers.
Opvallend zijn de resultaten van het Vermeer- en Leusderkwartier. Binnen de gemeenteraad werd lange tijd gedacht dat in deze wijken (of onderdelen daarvan) veel voorstanders zouden zijn voor de parkeervisie. Er werd zelfs aangedrongen op voorrang voor dit gebied bij het uitrollen van de parkeervergunningen. De realiteit is anders.
De grafiek geeft het aandeel NEE-stemmers uit per stembureau in deze wijk. Het laagste aandeel Nee-stemmers is in het stembureau Martuskerk (58.9%), terwijl het hoogste aandeel te vinden is op het stembureau van de Gymzaal Woestijgerweg (67,1%) Op 3 minuten rijden met de auto toch een duidelijk ander beeld. Dit soort verschillen per stembureau binnen een wijkcluster komen meer voor. Verklaringen voor het stemgedrag zijn dus minder op wijkniveau te bepalen, maar moeten meer op buurtniveau gezocht worden.
Loyaliteit van stemmers collegepartijen
Tenslotte is er een relatie gelegd tussen de uitslagen van de Tweede Kamerverkiezingen en het Referendum. Daarbij is gekeken naar het aantal stemmen op de collegepartijen (D66, GL-PvdA, CDA, CU, en PvdD) en het aantal uitgebrachte JA-stemmen. De gedachte is dat als de kiezer loyaal is aan de ideeën van zijn eigen partij, dan zal hij JA stemmen bij het Referendum. Het college (maar ook de collegepartijen) hebben de parkeervisie voluit ondersteund en willen deze parkeervisie nog steeds doorvoeren. Wat blijkt: het aantal stemmen op de collegepartijen is veel groter dan het aantal JA stemmen. Een substantieel deel heeft dus NEE gestemd bij het Referendum
Over heel Amersfoort heeft 56% van de kiezers die bij de Tweede Kamerverkiezingen op een van de collegepartijen hebben gestemd ook JA gestemd bij het Referendum. Dus in lijn met de partij. In 44% van de gevallen was dit niet zo. Maar ook hier zijn de verschillen tussen de wijkclusters erg groot.
Het meest loyaal zijn de kiezers in het wijkcluster Kruiskamp-Koppel (79%) maar in Vathorst-Hooglanderveen is dit veel minder (37%) In dit wijkcluster is de loyaliteit beperkt.
De verschillen van loyaliteit verschilt ook per stembureau binnen een wijkcluster.
Kijken we naar het eerder aangehaalde wijkcluster Vermeer- Leusderkwartier dan zijn er weer grote verschillen zichtbaar op het gebied van de loyaliteit. Stembureau de Eemgaarde kent een hoge loyaliteit (78,4%) terwijl dit bij de Fonteinkerk 57,5% bedraagt. Blijkbaar kan de situatie per stembureau (buurt) zo dominant zijn dat dit de loyaliteit naar de eigen partij in de weg staat. Hoe dit proces werkt is onduidelijk.
De uitslag van het Referendum maakt ondubbelzinnig duidelijk dat de kiesgerechtigden van Amersfoort de voorgestelde parkeervisie niet omarmen. Als de raad de democratie hoog in het vaandel heeft staan, dan kan zij niet anders doen dan het raadsvoorstel van de agenda halen en het college opdracht te geven met andere plannen te komen. De cijfers laten geen andere keuze toe.