Keikwartier moet anders
Ik woon al jaren in de binnenstad van Amersfoort, maar heb nooit geweten dat ik ook inwoner ben van het Keikwartier. In de officiële lijst van wijken en buurten staat hij niet, maar het is wel een onderdeel. Volgens de lijst bestaat de binnenstad uit een 9-tal buurten waarvan Grote Haag er één is. Hoe noem je dan een onderdeel uit deze buurt? Ik heb er geen naam voor.
Maar eerlijk is eerlijk, ik had het moeten weten. De naam Keikwartier komt liefst 4 keer voor in de openbare documenten van de gemeente (Detailhandelsnota 2021, RaadsInformatie Brief 2022-005, Collegebericht 2022-082, en tenslotte bij de Beantwoording Feitelijke vragen jaarstukken 2021). Sinds deze ontdekking gaan wij, samen met de buren, door het leven als de enige echte ‘keien’ van Amersfoort. Want wij zijn dubbel ‘kei’, eerst als inwoner van de Keistad en vervolgens ook nog wonend in het Keikwartier, vlakbij het Keiplein (ook een nieuwe straatnaam).
In de Detailhandelsnota 2021 van de gemeente staat over het Keikwartier het volgende te lezen:
Vanaf de Stadsring is de Arnhemsestraat bij de enige echte Amersfoortse Kei de toegang tot het Keikwartier. Hier kun je terecht voor een lunch en koffie; ’s avonds is er levendigheid rond het jazzcafe. In het Keikwartier zijn diverse speciaalzaken gevestigd, zoals een tabaksspeciaal-zaak, naaimachinewinkel, reformwinkel en specifieke kledingzaken. Hiermee is het Kei-kwartier een interessant snuffelgebied maar aan de andere kant ook kwetsbaar.
Parkeergarage Koestraat is hier een belangrijk bronpunt
De gemeente vindt dat het allemaal beter moet. Zij vraagt in het kader van de regeling Versterking vitaliteit binnensteden, dorpskernen en winkelcentra, subsidie aan bij de Provincie Utrecht om het eigen karakter beter op de kaart te zetten. In het Collegebericht van mei 2022 wordt al melding gemaakt van de eerste gesprekken met de winkeliersvereniging van het Keikwartier. Nu ruim een jaar later zijn wij, de bewoners, aan de beurt.
Wat in deze fase opvalt is dat het initiatief van de gemeente komt. Zij ervaren een economisch probleem; de detailhandel moet beter (volgens de uitnodigingsbrief). Hoe bewoners dit ervaren wordt op voorhand niet gevraagd. Kernvraag zou moeten zijn; is het Keikwartier een woonwijk met een winkelfunctie, een winkelwijk met een woonfunctie, of allebei? Het antwoord bepaalt dan in hoge mate de inzet van de gemeente. Is het een winkelwijk, dan is een economische insteek logisch. Impliciet heeft de gemeente deze keuze al gemaakt, want het is de afdeling Economie die de kar trekt. Wie binnen de gemeente de belangen van de bewoners behartigt, blijft ongewis.
Wat feitelijk had moeten gebeuren, en door verschillende raadsleden ook meerdere keren naar voren is gebracht, is een open vraagstelling naar alle belanghebbenden zoals: ‘wij ervaren problemen met dit buurtje, onderkent u dit ook, en welke oplossingen ziet u’. Nu heeft er al een voorselectie plaats gevonden waarbij de bewoner alleen nog maar kan selecteren uit verschillende economische functies (winkels, horeca, dienstverlening)
Inloopbijeenkomst
De inloopavond was goed geregeld, genoeg koffie, thee en frisdrank. Daar lag het niet aan. Dat het ingehuurde adviesbureau de grenzen van het Keikwartier dwars door een appartementencomplex trekt, en daarmee het laatste stuk van Kleine Haag/Stadsring niet meerekent, geeft geen vertrouwen in de betrokkenheid bij het onderwerp. Zorgwekkender is echter de situatie rond de Varkensmarkt. De plannen voor dit gebied zijn al in een vergevorderd stadium, maar worden bij de planvorming van het Keikwartier niet expliciet meegenomen. Dit is zeer opmerkelijk, want zowel de Arnhemsestraat als de Zuidsingel sluiten naadloos aan op de Varkensmarkt en vormen een geheel. Zeker als het gaat om het mobiliteitsvraagstuk (waar mag je lopen, fietsen, winkelbevoorrading). Het zijn nu twee postzegelplannen die met elkaar verbonden zijn, maar een overkoepelende aanpak ontbreekt.
Na een inleiding kon aan drie borden input geleverd worden rond de thema’s economische bedrijvigheid, groen, en mobiliteit. Uiteraard kwamen ook thema’s als veiligheid, handhaving, geluidsoverlast aan de orde. Er wordt door de ca. 20 bewoners druk gediscussieerd en allerlei opmerkingen en adviezen gegeven. Daarbij viel op dat niet alle bewoners dezelfde wensen hebben. De grote vraag is natuurlijk wat de gemeente met al deze input gaat doen?
Bij het stellen van deze vraag kwam de grootste domper van de avond. Het adviesbureau gaf als antwoord dat het niet op haar weg ligt om de bewoners te informeren over het eindproduct (advies over verandering/verbetering van het Keikwartier). Zij rapporteert aan de gemeente. Toen deze vraag aan de gemeenteambtenaar werd gesteld moest hij bekennen dat over een terugkoppeling aan de bewoners niet was nagedacht/niet aan de orde was. Zijn advies: blijf de site van de gemeente in de gaten houden, want bij de behandeling in de raad wordt vanzelf het gemaakte advies openbaar.
Treurnis
Op de terugweg naar huis (toch zo’n 200 meter) nagepraat met andere bewoners. Bij iedereen was de teleurstelling af te lezen. Was dit nu participatie? Een gemeente die wel moeite doet om iedereen via een brief uit te nodigen, maar geen moeite doet om het eindresultaat te delen, laat staan te bediscussiëren? Participeren is geen (juridisch) lijstje afwerken aan het begin van een proces, maar zo met de belangen van de burgers om gaan, dat bezwaarschriftprocedures aan het eind van het beslissingstraject voorkomen worden. Het gaat vaak om het gevoel dat burgers gehoord zijn en dat zij de besluitvorming van de raad begrijpen. Hoe anders gaat dit bij de Kamp. Daar wordt het eindadvies aan de stakeholders voorgelegd. Waarom daar wel? Is het omdat zij zich verenigd hebben? Of een zeer actieve belangenbehartiger hebben in de persoon van Norbert van Zwetselaar? Waarom is dit geen usance? Is het geheel alleen opgezet om formeel te voldoen aan de participatiegids, maar heeft de gemeente geen behoefte aan (andere) inbreng? De avond bracht een gevoel van treurnis. Met de eigen bewoners maar een fles wijn opengetrokken om dit gevoel weg te spoelen. Toch verbondenheid. Dat dan weer wel!