Op 26 juli 2023 kreeg De Stadsbron een opmerkelijke mail van een ambtenaar van de gemeente Amersfoort: “Uw wob-verzoek van 12 juli 2021 wacht nog altijd op een antwoord. Excuses dat het zolang duurt voordat u een reactie krijgt. Inmiddels hebben we meer mensen die helpen bij het afhandelen van dossiers, waaronder dat van u. Graag verneem ik van u of u nog behoefte heeft aan de gevraagde informatie.”
Het verzoek van juli 2021 was ingediend in het kader van de toen nog geldende 'Wet openbaarheid van bestuur' (Wob). Die wet bestaat niet meer. Sinds 1 mei 2022 is sprake van de 'Wet open overheid' (Woo). De Stadsbron wilde documenten en informatie over de inhuur van het bedrijf Abc Nova en daaraan gerelateerde ondernemingen. Dat bedrijf was door de gemeente ingehuurd bij diverse projecten zoals zwembad Amerena en het Eemhuis.Op 26 juli 2023 kreeg De Stadsbron een opmerkelijke mail van een ambtenaar van de gemeente Amersfoort: “Uw wob-verzoek van 12 juli 2021 wacht nog altijd op een antwoord. Excuses dat het zolang duurt voordat u een reactie krijgt. Inmiddels hebben we meer mensen die helpen bij het afhandelen van dossiers, waaronder dat van u. Graag verneem ik van u of u nog behoefte heeft aan de gevraagde informatie.”
Oppositiepartij Amersfoort2014 vond dat de gemeente veel te weinig openheid had gegeven over de werkzaamheden die ABC Nova had verricht voor de in totaal een miljoen euro die de gemeente aan het adviesbureau had gespendeerd.
Achterstand enorm opgelopen
In de Wob-procedure die De Stadsbron vervolgens startte, lapte de gemeente de wettelijke termijn aan de laars. Van opzet was volgens een gemeentelijke woordvoerder geen sprake. Door een toename van het aantal verzoeken in omvang en complexiteit, de uitval van personeel en het niet kunnen vinden van geschikte interim-krachten, was de achterstand enorm opgelopen.
Om hier een einde aan te maken richtte de gemeente dit jaar een ‘Woo-proces verbeterteam’ op. Dat werd bijgestaan door werkstudenten die helpen bij het weglakken van gevoelige informatie. Sinds mei beschikt de gemeente bovendien over een ‘laktool’, een digitaal programma om digitaal te kunnen lakken. Sinds september heeft de gemeente een interim-jurist in huis die volledig kan worden ingezet bij de afhandeling van Woo-verzoeken. Per 1 januari maakt deze interimmer plaats voor een vaste kracht.
Hoeveel Wob/Woo-verzoeken in de ambtelijke lades zijn blijven liggen is onbekend. Een woordvoerder van de gemeente verwijst naar een landelijk systeem waarin per gemeente de stand van zaken van de beantwoording van Woo-verzoeken wordt bijgehouden. Dat overzicht wordt maandelijks geactualiseerd. Daarin is weliswaar te zien of een verzoek is afgehandeld, maar niet wanneer. Ook gaat de lijst niet verder terug dan januari 2022. Uit het overzicht blijkt overigens dat veertien Woo-verzoeken uit 2022 nog steeds in behandeling zijn.
Belangen van de gemeente
Eerder liet een ambtenaar afgelopen zomer in een telefoontje aan De Stadsbron weten dat ‘veel verzoeken waren blijven liggen’. Op het overschrijden van wettelijke termijnen van de Woo staan dwangsommen. Opmerkelijk genoeg heeft Amersfoort tot op heden, ondanks de achterstand in informatieverzoeken, slechts een kleine duizend euro aan dwangsommen moeten betalen.
Op 3 november kreeg De Stadsbron overigens te horen dat het verzoek van 21 juli 2021 is afgewezen. Van de gevraagde 62 documenten zal er geen één openbaar worden gemaakt. Belangrijkste reden: openbaarmaking zal de economische en financiële belangen van de gemeente Amersfoort schaden en bovendien nadelig zijn voor de onderhandelingspositie in de toekomst. Die belangen wegen zwaarder dan het belang van openbaarheid.
Bovendien heeft het college van burgemeester en wethouders op 13 oktober 2020 besloten om documenten met betrekking tot ABC Nova geheim te verklaren. De openbaarheid van deze informatie, terwijl die geheim is verklaard, zou een goed functioneren van de gemeente in gevaar brengen.