Liendert, Schuilenburg, Randenbroek of toch Kruiskamp? Toenmalig minister Ella Vogelaar van Wonen, Wijken en Integratie had de probleemwijken twintig jaar terug voor het uitzoeken in Amersfoort. Kruiskamp trok het winnende lot en werd met tientallen miljoenen euro’s aan Rijksgeld uit het slop getrokken.
Het was een meevaller van jewelste voor het in die tijd met meerdere achterstandswijken opgezadelde Amersfoort. Toch ging de vlag niet meteen uit op het stadhuis. Het gemeentebestuur had liever gezien dat Vogelaar voor Liendert had gekozen, aangezien de wijk aan de overkant van de Ringweg nog dieper in de problemen zat dan Kruiskamp. Er was hard gewerkt aan een verbeterplan voor Liendert, dat vanwege de plotselinge financiële injectie voor Kruiskamp moest wachten.
© Stan Iking / Nieuwsplein33
Als een van de 40 aangewezen ‘krachtwijken’ bevond Kruiskamp zich in het gezelschap van in die tijd beruchte stadsdelen als het Utrechtse Kanaleneiland, de Bijlmer in Amsterdam en de Haagse Schilderswijk. Vogelaar stelde 1 miljard (1.000 miljoen) euro beschikbaar voor de verbeter-operaties, die door de betreffende steden met voorrang dienden te worden opgepakt.
Nieuwbouw in Kruiskamp © Nieuwsplein33
Waren de leefomstandigheden in delen van Kruiskamp destijds dan werkelijk zo beroerd? Op de schaal van een middelgrote stad als Amersfoort was dat beslist het geval. In de wijk tussen de binnenstad en de Ringweg Kruiskamp tierde de drugshandel en andere vormen van criminaliteit welig. Buurten met verpauperde flats en verloederde straten hadden veel weg van getto’s.
Mirakelse jaren
Wat volgde waren mirakelse jaren. Verouderde flats en huizen werden in hoog tempo gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw. Veel woningen die wel bleven staan, werden gerenoveerd. Gelijktijdig vloeiden er miljoenen euro’s naar sociale projecten in de wijk.
In 2012 had Kruiskamp volgens het ministerie alweer zoveel kleur op de wangen, dat ze als eerste van de 40 krachtwijken van de lijst werd gehaald. Formeel bevestigd is het nooit, maar de revitalisering van de wijk zou tussen de 30 en 40 miljoen euro hebben gekost.
Sociale woningbouw in de wijk Kruiskamp. © Nieuwsplein33
Kruiskamp was er daarmee nog niet. Onder de vlag van ‘Amersfoort Vernieuwt’ ging de verbeterslag door. Met corporatie De Alliantie als grote aanjager maakten meer verouderde woningen en flats plaats voor nieuwbouw.
In het project Melange werd met succes een mix gebouwd van sociale huurwoningen en relatief betaalbare huizen in de vrije sector. Ook op andere plekken in de wijk streefden de bouwers naar een beter evenwicht tussen de inkomensgroepen. Het cijfer dat de Kruiskampers hun veranderende wijk gaven, kroop gestaag van een zes naar een zeven min.
Rotte plekken
Met de sloop van 240 oude (flat)woningen en de nieuw van 400 appartementen en huizen is de Alliantie in de Magelhaenstraat en omgeving momenteel bezig met het laatste stuk stadsvernieuwing in Kruiskamp. De wijk is er ontegenzeggelijk van opgeknapt en heeft zich van zijn rotte plekken ontdaan. In het Kruiskamp-van-nu kunnen de bewoners over het geheel genomen weer veilig over straat en behoort beroerde huisvesting grotendeels tot het verleden.
Sloop flat in de Magelhaenstraat voor nieuwbouwproject Parkweelde. © Nieuwsplein33
Omdat er vrij consequent meer nieuwe woningen werden gebouwd dan oude gesloopt, groeide Kruiskamp de afgelopen 20 jaar door van 5.000 naar 6.000 inwoners. Een welkome ontwikkeling in het licht van het woningtekort misschien, maar met een bevolkingsdichtheid van 7.800 inwoners per km2 lijkt zo onderhand de grens bereikt.
© Stan Iking / Nieuwsplein33
De dagelijkse parkeerchaos en drukte rondom het Neptunusplein zou er weleens het gevolg van kunnen zijn. De versteende aanblik van de dicht op elkaar gezette nieuwbouw achter de Van Randwijcklaan is dat in elk geval. Willen de Kruiskampers elkaar, voor zover dat al niet gebeurt, niet voor de voeten gaan lopen, dan doet de stad er verstandig aan geen grootschalige nieuwbouw meer te projecteren in de overvolle wijk.
© 365press
Omdat Amersfoort de kaarten tegen borst houdt over de beoogde plekken voor binnenstedelijke uitbreiding tot 2030 is niks zeker. Vast staat dat leefbaarheid te voet komt en te paard gaat; het zal de gemeente Amersfoort niet zijn ontgaan.