1 reactie

Vergeten mensen Aflevering 1

door Gerrit Sepers
23 februari 2020om 14:33u

Namens de Stichting Bootvluchteling verricht Gerrit Sepers als gepensioneerd huisarts medisch werk in het vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos. Tot medio 2014 was hij huisarts in Amersfoort. Nu draait hij regelmatig spreekuren op de Kruispost in Amsterdam voor ongedocumenteerden, thuis- en daklozen.

Afbeelding4.png

Hij is voor de eerste keer ruim twee weken op Lesbos en vindt dat best spannend. Hij realiseert zich dat zijn werk daar niet meer is dan een druppel op een gloeiende plaat. “Maar elke druppel telt.”

Regelmatig zal hij zijn indrukken aan de Stadsbron melden, nadat eerder de Amersfoortse huisarts Adriaan van Es dat al deed (zie onder Dossiers: Grensdokter op Lesbos). Sepers hoopt dat zijn stukken ertoe bijdragen dat de vluchtelingen op Lesbos die momenteel onder onmenselijke en onacceptabele omstandigheden verkeren, niet worden vergeten. En dat hun situatie misschien iets kan verbeteren. Hieronder de eerste aflevering van de serie Vergeten Mensen.

Een baby op tafel leggen gaat nog net 

Inmiddels ben ik een aantal dagen aan het werk op Lesbos. Ik heb al gemerkt dat achter elke hulpvraag heel veel leed schuilt. Ernstige steekverwondingen komen dagelijks meermalen voor. De toenemende spanningen door de onzekerheden, het op elkaar gepakt zitten, dit alles werkt agressie verhogend. Sommigen spreken dan alleen maar de taal van het mes. Gelukkig kunnen we de bloedingen stoppen. 

Anderen drinken zich klem en zijn amper benaderbaar. Hun klachten over pijn in de hartstreek zijn dan nauwelijks te objectiveren. En tijdens je onderzoek laat de patiënt ook nog zijn urine en ontlasting de vrije loop. Voorzieningen om een dergelijke patiënt goed te behandelen zijn er nauwelijks.

Onze tolken zijn onontbeerlijke vrijwillige hulpen. Zij zijn zelf ook vluchteling. Zonder hen kunnen wij niet doordringen tot de echte hulpvraag.

Dan zijn er ook de minors. Zij die als kind alleen reizen. Zo zag ik de eerste dag een meisje van zeventien dat met haar jongere broertje van elf reist. Dat je dan van alles bedenkt om aandacht te genereren is heel begrijpelijk. De klacht van deze jongen was pijn in zijn hartstreek. Na onderzoek in een lawaaierige omgeving stel ik vast dat er bij deze jonge knaap waarschijnlijk geen hartaandoening aanwezig is. Daarnaast vernam ik dat bij zeer recent onderzoek in het ziekenhuis geen afwijkingen zijn gevonden. Daarmee begint de moeilijkste opdracht: hoe leg ik hem dat uit? Hoe kan de vertaler dat goed overbrengen? Als ik begin over de symboliek tussen pijn in je hart en de grote stress waarin hij zit, komt dat niet over. Hij wordt boos op de vertaler. Hij wil medicijn voor de pijn in zijn hart. Uiteraard neem ik de tolk in bescherming. Zij brengt alleen over wat ik probeer te duiden. Maar ook dat komt niet over. Zowel patiënt als dokter voelt zich dan machteloos.

Momenteel zien wij als medisch team gemiddeld 200 mensen op een avond. Het aantal patiënten is sedert november sterk toegenomen. De ruimte waarin wij ons werk doen, is niet evenredig meegegroeid. Elk hoekje wordt benut om patiënten te zien. Iedereen doet zijn uiterste best om zo goed mogelijke zorg te bieden. Het vergt veel ons team om alles goed te managen.

Twee bij twee meter

De laatste twee dagen heb ik spreekuur gehouden in een ruimte van twee bij twee meter. De ruimte is gevuld met twee banken en een tafel er tussen in. Op tafel een verwarmingstoestel. Meestal komt er een moeder met drie à vier kinderen tegenover mij zitten. Naast mij zit de tol. Een provisorisch gordijn sluit de spreekkamer af van het gangetje waar mensen langslopen of staan te wachten. Onwillekeurig kunnen mensen daar alles horen wat zich in de spreekkamer afspeelt. Soms zijn er glurende mensen. Bij heikele onderwerpen moet je gedempt spreken. In het vele lawaai er om heen gaat dat niet.

Onderzoek doen is nauwelijks mogelijk. In principe worden daar de kleinere medische problemen afgehandeld, hoewel er vaak vragen opduiken die bijvoorbeeld onderzoek van de buik noodzakelijk maken. Een baby op tafel leggen gaat nog net. Maar de tolk moet dan ook het kacheltje in de gaten houden en het gordijn goed dicht houden. Uitgebreider lichamelijk onderzoek van een volwassene is praktisch niet te verwezenlijken.

De organisatie is uiteraard druk bezig om uitbreiding van het aantal ruimtes te realiseren.

En toch, ondanks alle beperkingen zijn de meesten dankbaar voor onze interventies. Ook voor hen geldt dat elke druppel op de gloeiende plaat telt. Wij hopen dat ze weer een dagje verder kunnen met hun leven in deze barre omstandigheden.

Op zo’n avond merk je hoe gedreven het team is dat alles uit kast haalt om iedere patiënt die aandacht te geven die hij of zij nodig heeft. De tolken nemen daarin ook een hele belangrijke plaats in. Gisteravond kwam dan ook na onze shift even voor vertrek de ontlading. De tolken zongen ons toe dat zij ons zullen missen als we weer vertrekken. Dat is op deze foto te zien.

Vergeten mensen

Lees alle afleveringen in het dossier "Vergeten Mensen"

(maak u bekend met uw volledige naam)

opmerkingen

Steun de Stadsbron!

U steunt ons met een gift via IDeal al met een bedrag vanaf 2 euro per artikel.

Draag bij!