Stemming in de raad (1)
In de periode april 2022 tot en met eind mei 2023 zijn er door de raad 149 moties en amendementen in stemming gebracht. Dit zijn er 13 minder dan in de vorige raadsperiode. Dit zegt over zo’n periode nog niet veel omdat bepaalde onderwerpen soms veel meer moties en amendementen uitlokken dan andere, en er is geen logica in de behandeling van alle onderwerpen in een raadsperiode. Met uitzondering van de vaste jaarlijkse cyclus van begroting en jaarrekening en de daarbij behorende noodzakelijke besluiten. Een inhoudelijke vergelijking met de vorige raadsperiode is dus nog niet op zijn plaats. Zoiets kan pas over een langere periode.
Bovenstaande tabel geeft de verdeling weer tussen amendementen en moties en ook het resultaat (of het amendement of motie is aangenomen). Wat direct opvalt is het verschil in resultaat tussen amendement en motie. Van alle moties is meer dan 2/3 aangenomen (69%), terwijl iets meer dan de helft (53%) van de amendementen is aangenomen. Dit is niet onlogisch. Een amendement vraagt om een inhoudelijke aanpassing van een raadsbesluit (door middel van een tekstwijziging) terwijl een motie een veelheid van verzoeken aan het college betreft met vaak minder verstrekkende gevolgen. Sommige moties hebben geen enkele invloed op het beleid van het college maar er wordt alleen gevraagd om zich over iets uit te spreken. Verder is duidelijk dat het college in staat is om al haar voorgenomen besluiten door de raad te krijgen. Ook dit kent een logica. Veel voorgenomen besluiten worden eerst in een commissievergadering doorgesproken en zo nodig voorzien van voorstellen tot aanpassing. Op basis van de gevoerde discussie kan de wethouder besluiten om het raadsvoorstel aan te passen.
Eerste indiener
Elke motie of amendement kent minimaal één indiener, maar soms zijn het meerdere partijen of zelfs bijna de hele raad. Op basis van de eerste indiener is gekeken hoe de verdeling over de verschillende partijen is.
De oppositiepartij Amersfoort 2014 is de partij met de meest in stemming gebrachte moties en amendementen (43). Hiervan zijn er 23 aangenomen, een resultaat van 53%. Kijken we naar de coalitiepartijen dan blijkt dat zij met elkaar 53 moties en amendementen hebben ingediend, maar met een beduidend beter resultaat. De nieuwkomer Partij voor de Dieren wist al haar moties/amendementen binnen te halen. De nieuwkomer in het oppositieblok (Amersfoort voor Vrijheid) heeft veel meer moeite om een motie/amendement aangenomen te krijgen. Beter Amersfoort is in naam wel een nieuwe partij, maar de lijsttrekker (Sanders) heeft al een jarenlange ervaring in de raad. Daarnaast moet vermeldt worden dat sommige kleine partijen niet de gehele periode aanwezig waren. Vooral de BPA heeft door ziekte 6 vergaderingen moeten missen en daarmee ook geen moties of amendementen kunnen indienen.
Is hier nu sprake van gebrek aan dualisme (een situatie waarbij de raadsleden in vrijheid de uitvoering van het beleid van het college controleren)? Deze eerste cijfers lijken erop te wijzen. Maar de aantallen zijn nog te klein en het stemgedrag te wisselend, dat het niet mogelijk is om hier een duidelijk antwoord te geven. Het aantal keren bijvoorbeeld dat de coalitiepartijen samen de oppositie overrulen is nog maar beperkt. Ik kom er zeker nog op terug in een ander artikel.
Tenslotte kijken we naar de onderwerpen waar over is gestemd (motie, amendement of raadsbesluit), dan is Ruimtelijke Ontwikkeling de koploper. Meer dan 1 op de 4 stemmingen ging over dit onderwerp (o.a. Hoefkwartier en Soesterkwartier)
In een volgend artikel meer over het stemgedrag van de verschillende partijen.