Opnieuw op bezoek bij Irakees echtpaar Abedaala

door Marcel Koch
13 juni 2020om 21:31u

Het doel was snel integreren. Dat is gelukt.

De grote man uit Bagdad is geen huismus. Hij fietst graag en vindt de trein een fijn vervoersmiddel. Maar een stiltecoupe is aan Saeed Abedaala niet besteed. Liever zit hij in een compartiment waar de lippen niet stijf op elkaar hoeven. Ja, hij mag graag praten, met jan en alleman. Saeed (spreek uit Sa-iet), ex-winkelier, moet en zal de hort op, op zoek naar plekken waar reuring is, waar hij mensen kan ontmoeten, zijn Nederlandse uitspraak kan verbeteren, maar vooral waar hij zijn zinnen kan verzetten. Want van alleen maar thuiszitten, zegt Saeed, wordt hij niet vrolijk.

Zó begon ik mijn artikel over de Irakees Saeed Abedaala die ik op een gure oktoberdag in 2016 ontmoette. Niet thuis maar op zijn verzoek in de kerk de Heilige Geest aan de Mozartweg, omdat hij zijn wekelijkse koffieochtend met enkele vaste bezoekers niet wilde missen. Die ontmoetingen gaven hem, zo zei hij destijds, een fijn en warm gevoel. ,,Als mens en als christen kan ik hier mezelf zijn.’’ 

In zijn door geweld geteisterde geboorteland Irak was dat gevoel hem ontnomen. Saeed (67) ontvluchtte Bagdad in 2013 samen met zijn vrouw Salwa (59) en drie van zijn kinderen. De vierde volgde later en de oudste nam de wijk naar Amerika. Na verblijf in een aantal asielzoekerscentra én in Lienden kwam het gezin in 2015 in Amersfoort te wonen. ,,En keerde de lach op ons gezicht terug’’.

Benieuwd hoe het Saeed sindsdien is vergaan, zocht ik hem onlangs weer op. Ditmaal thuis in zijn seniorenappartement nabij het stadshart.

aflevering 3 foto 1.jpg

Vier jaar verder, vier jaar ouder en inmiddels alweer zeven jaar weg uit Bagdad. Is er nog iets veranderd in het leven van Saeed sinds we elkaar voor het laatst spraken? ,,Zeker’’, glundert hij vanaf de comfortabele zitbank. ,,Ik heb sinds een paar maanden een Nederlands paspoort.’’
,,Ik ook!’’, klinkt het enthousiast vanuit de keuken.
Het is de stem van Salwa. Ze heeft voor een weeshuis Arabische koekjes gebakken.

aflevering 3 foto 4.jpg

Even later toont het Irakese stel op hun mobiele telefoon foto’s van de officiële uitreiking van hun legimitatiebewijs op het gemeentehuis. Saeed had er speciaal een net colbertje voor aangetrokken, Salwa haar mooiste jurk. ,,Het voelde als een feestdag’’, blikt Saeed terug. ,,Hier hadden we naar uitgekeken.’’

Sinds hij tot Nederlander is genaturaliseerd, voelt hij zich geen vreemdeling meer. Nederland is nu ook zijn land. ,,Ik ben er trots op. Het voelt goed.’’ Salwa, die vrijwilligerswerk verricht in de kerk, was tijdens de uitreiking eveneens in de zevende hemel. ,,Toen we zeven jaar terug in Nederland aankwamen hadden we niks en niemand. Geen familie om ons heen, geen vrienden en spreek je de taal niet. De eerste twee jaren waren heel moeilijk en voel je je eenzaam. Maar door positief te blijven en elkaar te steunen, hebben we een nieuw bestaan kunnen opbouwen. Dat we nu een Nederlands paspoort hebben geeft rust en voldoening. Het was voor ons een bijzondere dag.’’ 

Tachtig procent

Voelt ze zich nu ook daadwerkelijk Nederlander? ,,Niet voor honderd procent, wel voor tachtig procent’’, antwoordt ze met een glimlach. Ze vindt haar Nederlands nog maar zozo. ,,Nu moet ik soms nog zoeken naar woorden, maar ik doe mijn best. Ik ga al heel wat jaartjes een keer in de week naar het Taalcafé in de bibliotheek.’’ 

Saeed (‘Ik ben met pensioen’) is er ook vaste klant. Bij onze eerste ontmoeting vergeleek hij zijn Nederlands schertsend met dat van een auto met een pruttelende motor. ,,Het is wel iets beter geworden’’, vindt hij. ,,maar nog niet voldoende.’’

Hij wordt er in zijn dagelijkse bezigheden niet door gehinderd. ,,Iedereen spreekt hier Engels.’’ Bovendien heeft hij zijn iPad of iPhone altijd binnen handbereik. ,,Met Google Translate kom ik een heel eind. Ik red me wel’’, aldus Saeed die in Bagdad een winkel in auto- en machineonderdelen bestierde. Maar na de zoveelste autobom ontploffing in de drukbezochte winkelstraat vond hij het welletjes. Elke keer was het puinruimen, verzucht Saeed. 

,,Op een gegeven moment kon ik het niet meer opbrengen. Het werd met de dag onveiliger. Ook als christen van Chaldeeuwse huize was mijn leven en dat van mijn gezin in Bagdad niet meer zeker. We konden niet meer voor ons geloof uitkomen. Kerken waren geregeld doelwit van bomaanslagen. De dreiging van IS was bovendien groot. Of ik de ontwikkelingen nog volg in Bagdad? Via televisie of internet houd ik het wel bij, ja.’’ Hij concludeert: ,,Het is er nog niet veel beter op geworden. Er is veel corruptie.’’ 

Salwa sluit zich er helemaal voor af. ,,Als ik die akelige tv-beelden van bomaanslagen zie, ben ik de hele dag van slag. Ik wil dat niet.’’ Ze benadrukt dat het een goede beslissing is geweest om Bagdad de rug toe te keren. ,,De kinderen en kleinkinderen leven nu in een veilige omgeving. Ik ben blij dat ze zich hier thuis voelen, net als wij.’’
Ze toont een foto waarop de vijf kinderen poseren, tijdens een uitje naar Madurodam. Allen, vertelt ze, hebben in Irak gestudeerd. Ze somt op: antropologie, theologie, filosofie, een opleiding tot engineer, en een van haar dochters heeft de kunstacademie afgerond. ,,Ze zijn hier verder gaan studeren en zijn druk met de kinderen.’’
De beide zoons hebben het pad van hun vader gevolgd. De jongste heeft een garage in Amersfoort en de oudste werkt in een autobedrijf in Amerika. Salwa: ,,Ik zou hem graag eens willen bezoeken, maar tot nu toe krijgen we maar geen visum.’’ Vragende blik: ,,Zou dat door Trump komen? Is hij soms bang dat we ons daar willen vestigen?’’
Een recentelijk bezoek aan de ambassade in Amsterdam bleef zonder resultaat. Saeed: ,,We stonden snel weer buiten.’’

Behulpzaam

De behandeling in Nederland is altijd goed geweest, vertelt Salwa. Ze merkt er weinig van dat het klimaat tegen vluchtelingen harder is geworden. ,,Onze ervaringen zijn alleen maar positief. De mensen die we ontmoeten of in de afgelopen jaren hebben ontmoet zijn altijd zeer geïnteresseerd in onze afkomst. En ook behulpzaam.’’

Het is alweer vijf jaar geleden dat het sportieve Irakese stel - zwemmen, tafeltennissen, sportschoolliefhebbers - zich via Ter Apel, Gilze-Rijen, Nijmegen en Lienden zich in Amersfoort vestigde. ,,De stad voelde meteen goed’’, aldus Saeed die graag met een nieuwsgierige blik door de stad fietst. ,,Hier viel wat te ontdekken. Hier ligt bovendien alles op fietsafstand: de kerk, het zwembad, de sportschool, de bibliotheek, het station. Ideaal. Niets ten nadele van onze vorige woonplaats Lienden. Je hebt er veel groen in de omgeving, er staan tal van boerderijen, de mensen zijn er aardig en je kunt er eindeloos fietsen zonder iemand tegen te komen. Maar Lienden was voor ons te rustig.’’

Salwa: ,,We zijn stadsmensen, willen graag onder de mensen zijn. Hoe meer contact, hoe beter we ons voelen.’’ Saeed ten slotte: ,,Ons doel was om zo snel mogelijk te integreren. Dat is gelukt.’’

    nog geen reacties

(maak u bekend met uw volledige naam)

opmerkingen

Steun de Stadsbron!

U steunt ons met een gift via IDeal al met een bedrag vanaf 2 euro per artikel.

Draag bij!