Wij zijn zo onderhand min of meer gewend aan de coronacrisis
en de gemeenteraad ook. Na enige tijd van streng prioriteiten stellen - zorg en
woningbouw kregen de voorrang - wordt nu weer eigenlijk alles besproken. Wel is
de toonzetting anders: bij elke uitgave gaat de raad op de rem staan. Kan dat
wel, kapitalen uitgeven in deze tijden?
De debatten zijn ook anders. Korter en meer ter zake. Minder
tegenspreken om tegen te spreken, minder aan het woord zijn om maar aan het
woord te zijn. Corona-gerelateerde onderwerpen genieten de meeste
belangstelling, al blijft Ben Stoelinga (Amersfoort2014) zich
onvermurwbaar inzetten voor kwesties die
daar compleet los van staan. Zijn wantrouwen is hardnekkig. Later meer
daarover.
Die onderwerpen zijn schaars, want in de meeste gevallen
komt corona toch wel ter sprake. Bijna alles wat ter tafel komt, kost geld. En
in de komende maanden, zo niet de komende jaren, moet er worden bezuinigd.
Ook maatregelen om geld te besparen in het ‘sociaal domein’
konden daarmee in verband worden gebracht. De bezuinigingen klinken praktisch
en zorgen juist voor overzichtelijkheid en minder administratieve rompslomp.
Geen vuiltje aan de lucht? Nou, niet helemaal, want de maatregelen werden vorig
jaar ingezet en nu zou het moment daar zijn om te kijken of dat allemaal werkt.
Maar door de coronacrisis (niemand weet hoe lang die gaat duren) en de nasleep
daarvan (idem) gaat niets zoals het gewoonlijk gaat. Hier vallen geen
conclusies uit te trekken.
‘Stadhuisloos’ vergaderen
Wat ook opvalt: het is helemaal niet zo gek, dat digitale
vergaderen. Wie een duit in het zakje wil doen, moet zich even melden teneinde
voor de anderen hoorbaar en zichtbaar te zijn. Want je kunt onmogelijk alle 39
raadsleden, zeven wethouders en de burgemeester tegelijk op je laptop in actie
zien. Zo wordt een barrière opgeworpen die impulsief handelen tegengaat. Zo
komt de crisis het debat ten goede.
Een 'hybride' vergadering, met een vrijwel lege raadszaal. De meeste deelnemers zijn digitaal aanwezig. FOTO GEMEENTE AMERSFOORT
In de vorige Politiek Ruis riepen BPA en Lijst Molenkamp -
in een soort Stadsbron-enquête - dat Amersfoort af zou moeten zien van een
nieuw stadhuis. Hans van Wegen (BPA) verwachtte dat dit een besparing van vijftig
miljoen kan opleveren. Van Wegen: ,,Laat de ambtenaren het goede voorbeeld
geven door zoveel mogelijk thuis te blijven werken. […] Na de crisis volstaat
een sober en klein stadhuis met enkele loketten voor burgerzaken.’’
Argusogen
De digitale raadsvergaderingen maakten duidelijk dat de raad
het zonder stadhuis af kan. Het debat over het sociaal domein op 12 mei werd
‘hybride’ gevoerd: de raadsleden waren deels in de raadszaal, deels digitaal
aanwezig. Maar bij een gelijktijdige ronde zat alleen voorzitter Hans-Dieter de
Smit in het stadhuis; alle anderen spraken vanaf hun werkkamers. Eigenlijk had
die voorzitter ook vanuit huis kunnen werken. Dan had Amersfoort de eerste
compleet digitale én volledig stadhuis-loze vergadering gehad.
De sociaal domein-vergadering was grotendeels een
presentatie met als rode draad: hoe gaan we efficiënt met geld om? In Den Haag
kunnen ze geld creëren, zo weten we intussen. Als ze daar besluiten dat er een
miljoen bij komt, dat komt die miljoen er ook. De gemeentelijke zorg is
echter afhankelijk van wat de landelijke
overheid de stad toestopt.
De presentatie werd positief ontvangen. Enkele punten: de
inzet van praktijkondersteuners bij huisartsen, die veel specialistische zorg
overbodig maken. Het verlagen van de ‘administratieve druk’, waardoor de
zorgverlener minder formulieren hoeft in te vullen en de burger ‘een zo
duidelijk mogelijk proces’ tegemoet kan zien. Het bieden van ‘langdurige
24-uurszorg’ voor onder anderen inwoners met ‘psychische problematiek’. Uw raadsanalist
zal met argusogen in de gaten houden of dit daadwerkelijk leidt tot een
vermindering van overlast door verwarde personen in woonwijken; daar lijken ook
de verwarde personen zelf geen baat bij te hebben.
Een ander debat ging over een ‘pilot’: een proef waarbij de
gemeente voor één miljoen garant staat bij het verduurzamen van woningen. Dat zal vooral neerkomen op de plaatsing van
zonnepanelen. Het is een ingewikkelde discussie. Enerzijds staat de gemeente
slechts garant, dus in theorie is het mogelijk dat Amersfoort geen cent hoeft
uit te geven. Anderzijds hoeven minimaal slechts tien huishoudens deel te
nemen, wat betekent dat er - ook weer in theorie - maar liefst een ton per
geselecteerd huishouden wordt uitgekeerd.
Een corona-dilemma bij uitstek. SP en Amersfoort2014 waren
op voorhand al thuisgebleven, hoewel ze daar raadsleden voor vrij hadden kunnen
maken; ze rekenen dit kennelijk tot de momenteel niet-relevante onderwerpen.
‘Een miljoen, hebben we dat?’
Wethouder Astrid Janssen benadrukte dat we moeten blijven
investeren in duurzaamheid, en dat ‘Den Haag’ enthousiast is over deze pilot.
Alex Engbers (CDA) bracht daar tegenin: ,,Een miljoen! Hebben we dat? En blijft
het bij die miljoen? We moeten de grootst mogelijke voorzichtigheid betrachten.
Die crisis gaat maanden, zo niet jaren duren.’’ Rob Molenkamp (Lijst
Molenkamp): ,,Gezien de komende crisis is het zeer de vraag of we die miljoen
nog terug zien.’’ Hij ziet liever dat het bedrag naar de zorg gaat.
Ben Stoelinga (Amersfoort2014) behoort tot de weinige
raadsleden die zich blijven inzetten voor zaken die geheel los staan van
corona. Een daarvan is de MOA-kwestie. Stadsbron-lezers weten dat het gaat om
Museum Oud Amelisweerd in Bunnik, waar vanuit Amersfoort miljoenen
gemeenschapsgeld naartoe ging hoewel er geen kip kwam.
Stoelinga vroeg en kreeg onlangs het faillissementsverslag
van de curator. Daaruit blijkt dat een verzekeraar 25.000 euro heeft gestort in
de boedelkas van de curator ‘om het wanbeleid van de MOA-bestuurders af te
kopen’. Het MOA-bestuur liet zelf in het verslag opnemen dat het
exploitatieplan al vanaf 2012 onhaalbaar was. Het college wil geen onderzoek
laten uitvoeren en behoort daarmee volgens Amersfoort2014 tot de partijen ‘die
de MOA-affaire in de doofpot willen houden’.
Geen wonder dat Stoelinga zo wantrouwig is. De vraag is wel,
wat hij hiermee wil bereiken. Tot dusverre bleek steeds dat hij gelijk had in
zijn epistels en betogen over de zaak. Hij zit er bóvenop, zoveel is duidelijk.
Maar hoe nu verder? De schuldigen kunnen zich heel erg gaan schamen en doen dat
misschien al. En dan? Valt er nog iets te halen? Van een kale kip kun je niet
plukken.
Rammelende financiën
De fractie bijt zich ook vast in de rammelende financiën van
sportcomplex Amerena. Stoelinga wijdde er weer eens uitgebreide schriftelijke
vragen aan. In het kort: sportwethouder Hans Buijtelaar zou weigeren te
communiceren met de stichting Amerena. Vastgoedbeheerder SRO zou weigeren een
toegezegd bedrag aan de stichting over te maken. Bestuursleden van de stichting
moesten persoonlijke leningen afsluiten om activiteiten mogelijk te maken. Het
adviesbureau ABCNOVA ontving een miljoen zonder dat die kosten werden
gespecificeerd.
Het bieden van helderheid over dit alles zal tijd en geld
kosten, net als de MOA-kwestie. Maar er is een verschil: Amerena is nog steeds
geopend. Duidelijkheid kan leerzaam en heilzaam zijn voor de toekomst en
daarmee geld besparen. Vast nog tientallen jaren, want het enorme complex is
net een paar jaar terug opgeleverd.
Zeker zo actueel zijn de laatste perikelen rond de
westelijke rondweg. Rob Molenkamp (Lijst Molenkamp) dook in de correspondentie
en vond aanwijzingen dat de gemeente al in juni 2019 over informatie beschikte
die de hele rondweg op losse schroeven kan zetten. Om precies te zijn: plannen
om de hoofdingang van de Bernhardkazerne te verplaatsen. Daardoor zou het
militaire verkeer naar de Utrechtseweg worden geleid en dus niet door het tracé
van die rondweg. Buijtelaar zou deze informatie hebben verzwegen.
Vertrouwen
De aanleg van de rondweg is al in volle gang. De meeste
kosten komen niet voor rekening van de gemeente, maar volgens Molenkamp moet
Amersfoort nog altijd zeker zes miljoen bijdragen. Het raadslid ziet toch al
niets in die rondweg, waarvoor immers natuur moet wijken. Zijn schriftelijke
vragen hierover gaan gepaard met drie bijlagen, want hij gaat niet over één
nacht ijs. Veel vertrouwelijke informatie is door ‘xxx’ vervangen. Maar
glashelder is een uitspraak van een woordvoerder van defensie. Op de vraag of de
gemeente op de hoogte werd gesteld van plannen voor verplaatsing van de
hoofdentree luidt het antwoord: ,,Dat is op 24 juni (13.00 uur) geweest bij een
vergadering op het gemeentehuis over de WOA (Westelijke Ontsluiting Amersfoort,
JdV).’’ In september 2019 zou nog een ‘vervolgoverleg’ zijn gepland.
Het gaat hier om vertrouwen, net als bij het gedonderjaag
rond Amerena. Waarbij de vraag over de kazerne-toegang zich relatief vlot laat
beantwoorden. Zoiets zou ook in coronatijden niet moeilijk moeten zijn.
Uiteraard is vertrouwen goud waard en altijd van belang. We kijken uit naar het
antwoord. Corona is geen excuus in dit geval.