3 reacties

Politiek belicht 13 De Nieuwe Poort wordt beter door meedenkende burger

door Peter de Langen
17 februari 2022om 23:27u

Voor de toenmalige VVD-wethouder Hans Buijtelaar werd de Nieuwe Poort rond 2020 een echt probleem. Auto’s moesten door kunnen rijden. Dus bedacht hij een list: een afslag eraf én een nieuwe afslag vanaf de Amsterdamseweg dwars door de groengordel van het Soesterkwartier.
De wijk kwam direct in opstand. Een afslag dwars door de groengordel, dat zou niet gebeuren. Er werd een actiecomité opgericht en raadsleden werden bestookt met e-mails en telefoontjes. Als je aan het Soesterkwartier komt, dan maak je de hele wijk boos. Bij een wijkbezoek van raadsleden en de wethouder zongen de kinderen: 'Hans Buijtelaar die doet zo gek, die doet zo raar'.

afb 2 bij pol belicht 13.jpg

afb 3 bij pol belicht 13.jpg

Bron: Amersfoort Gezien, foto’s Rob Lampe https://www.youtube.com/watch?v=2NDbnRLpRgw


De Raad begreep dat dit niet goed ging en besloot een onafhankelijke procesbegeleider aan te stellen die samen met bewoners oplossingen moest bedenken. Dinsdag 15 februari gaf Egbert Kalle van SOAB, Adviseurs voor woning en leefomgeving, een toelichting aan de raadsleden. Aanwezig waren Kaat Burbidge-van Velde, namens bewonersgroep Piet Mondriaan/Soesterweg en Michel Riemersma, namens Leefplezier3812.

Samen zoeken naar oplossingen

SOAB heeft samen met bewoners en belangenorganisaties uit de wijk en stad gezocht naar oplossingen voor de Nieuwe Poort. Het doel was om oplossingsrichtingen te bedenken en samen de afwegingscriteria te beoordelen. Draagvlak voor de gekozen twee tot drie oplossingen was absolute voorwaarde. De conclusie is dat meedenken door bewoners écht helpt. 

Er zijn vanuit de praktijk zo’n zevenhonderd ideeën aangedragen. Uiteindelijk zijn er zo’n zeven oplossingen nader bekeken. Daaruit zijn nu twee varianten als voorkeursvariant voorgelegd, maar SOAB wil het proces nog voortzetten, waarbij nog enkele afgevallen varianten meegenomen worden. Benadrukt werd dat er nog geen oplossingsvariant is.

De twee aanwezige vertegenwoordigers vanuit de bewonersgroepen uit het Soesterkwartier beaamden dat. De uiteindelijk twee voorgedragen voorlopige voorkeursvarianten worden waarschijnlijk zelfs goedkoper dan de door de gemeente bedachte variant. Er werd nog een klemmend beroep gedaan op de raad om de wijk als volwaardige partner te zien. En om op basis van gelijkwaardigheid én integraliteit het proces voort te kunnen zetten. 

Opmerkelijk is dat SOAB in haar rapport constateert dat de gemeente en de wijk verschillend kijken naar het begrip 'integraliteit'. Het blijft nadrukkelijk de wens van de betrokkenen om de ontwikkelingen rond de Nieuwe Poort, de nieuwbouw én de druk op het Soesterkwartier integraal aan te pakken. En vooral te werken vanuit één visie op wonen, voorzieningen, leefbaarheid, vergroening en bereikbaarheid. De gemeente wil dat meer benaderen vanuit het opstellen van een wijkperspectief voor het Soesterkwartier en ziet de Nieuwe Poort vooral als een verkeersprobleem. SOAB roept de gemeente op om deze zorg serieus te nemen.

Voorkeursvarianten

Uit het proces zijn vooralsnog twee varianten gekomen die het meeste draagvlak hebben. De eerste is ontworpen door de Amersfoortse stedenbouwkundige Tom de Wit. Omdat deze variant niet helemaal voldeed, is daaraan nog een Verkeersregel Installatie (VRI) toegevoegd. Het gaat uit van kruispunten in plaats van een rotonde. Met deze oplossing ontstaat er een capaciteit van 27.000 autobewegingen per dag. Het voordeel van deze variant is de sterke verbetering voor de fietser en de voetganger. Er zal nog wel gekeken moeten worden of dit goed inpasbaar is.

afb 4 bij pol belicht 13.jpg

Variant de Wit. Schets verkeerskruising gezien vanaf het Mercure Hotel, bron Website Gemeente Amersfoort

De andere variant is een voorrangsplein, een aangepaste rotonde met deels verkeerslichten en de vijf afslagen. De capaciteit is hiervan 25.000 voertuigen per dag. Deze variant is duidelijker vanwege het beter zicht en heeft minder ruimte nodig dan de huidige rotonde. Er kunnen knelpunten ontstaan vanaf de Mondriaanlaan.

afb 5 bij pol belicht 13.jpg

Schets voorrangsplein met gesloten tunnelbak gezien vanaf het Mercure Hotel, bron Website Gemeente Amersfoort

Beide varianten moeten volgens SOAB samen met de betrokkenen nog verder worden uitgewerkt. Daarvoor is nog tijd nodig en dat hoeft geen probleem te zijn, omdat de woningbouwplannen nog uitgewerkt worden.

Er is nog een variant, de AG NOVA variant, die nog niet helemaal terzijde is geschoven. Dat is een fly-over/turborotonde. Het grote voordeel van deze variant is de volledige scheiding van autoverkeer en langzaam verkeer. Deze variant wordt door de betrokkenen volop gewaardeerd. Nadeel zijn de hoge kosten. Volgens SOAB zou het uitgangsprincipe wel de moeite van het nader uitzoeken waard zijn.

De doorsnijding van de groengordel is formeel nog niet helemaal van tafel, maar niemand die dat nog zou durven voorstellen.

Verkeersmodel

Egbert Kalle van SOAB ging nog in op de kritiek van de bewoners- en belangenorganisaties op het gebruikte verkeersmodel. Dit regionale verkeermodel wordt door hen als onbetrouwbaar gezien, omdat het alleen gericht zou zijn op autoverkeer en geen enkele rekening houdt met fietsers en voetgangers. En juist hun veiligheid is in geding. Door de Fietsersbond wordt opgeroepen om bij de verdere uitwerking de belangen van fietsers en voetgangers een 'veel groter gewicht' te geven. Andere organisaties geven aan dat verkeerslichten niet direct de veiligheid voor deze groep verkeersgebruikers oplossen. Voorrang voor deze groep is belangrijker dan veel ruimte voor het autoverkeer.

Veel betrokkenen hadden graag een nieuw verkeersmodel gezien, uitgewerkt door een nieuw verkeerskundig bureau. De gemeente laat zich al jarenlang adviseren door het bureau RHDHV dat ook de enige leverancier is van het gebruikte verkeersmodel. Men vreest daardoor een tunnelvisie en zou graag eens een ander bureau aan het werk willen zien. De redenering van de gemeente om hier niet op in te gaan, is opmerkelijk: het is juridisch noodzakelijk om bij alle uit te werken plannen uit te blijven gaan van hetzelfde gebruikte verkeersmodel. De gemeente vreest anders bij de rechter nat te gaan. De gemeente vindt dus het toetsen van de juistheid van het verkeersmodel dus minder belangrijk dan de niet onderbouwde vrees voor juridische consequenties. Elk bedrijf weet dat je regelmatig andere adviseurs in moet zetten, juist om tunnelvisie te voorkomen. Vreemd genoeg ging geen enkel raadslid hierop in.

Het duveltje uit een doosje

Aan het eind van de vergadering werd het toch nog even spannend. Een wakkere Jeroen Bulthuis (GroenLinks) constateerde dat de wethouder een ander vervolgproces voorstelde dan SOAB. De wethouder wil nu al een plan van aanpak maken om de twee varianten uit te werken en dat in mei uitbesteden. Voor de verdere participatie zou dan een klankbordgroep moeten worden samengesteld. Procedureel ging de wethouder Roald van der Linde (VVD) de mist in. Hij stelde dat de vergadering, die een rondetafelgesprek was, eigenlijk wel gezien kon worden als een peiling over de voorkeursvarianten.

SOAB stelde juist voor om nog de tijd te nemen de varianten beter uit te werken en daarvoor het huidige participatieproces nog te benutten. SOAB denkt daarvoor nog enkele maanden nodig te hebben, waarbij andere varianten nog bekeken kunnen worden.

De meeste politieke partijen waren niet blij met het voorstel van de wethouder. De partijen zijn van mening dat er nog tijd is om SOAB en stakeholders de plannen verder uit te laten werken. Een mopperende Maarten Flikkema (VVD) zag deze discussie met stijgende verbazing aan, deze partij wil door, het kost al tijd genoeg. Desondanks werd de wethouder teruggefloten. Hij moet het plan van aanpak éérst voorleggen aan de gemeenteraad.

Wat gaat het foutje uit het verleden kosten?

De Nieuwe Poort ligt er iets meer dan tien jaar en moet nu al aangepast worden. Uiteraard hebben de nieuwbouwplannen daar ook mee te maken, maar het blijft toch een duidelijk verkeerd aangelegde rotonde. De kosten voor het aanpassen hiervan worden nu ingeschat op vijfentwintig miljoen euro. Hiervoor is nog geen ruimte in de begroting opgenomen. Anders gezegd, er is nog geen dekking voor dit financiële probleem. De nieuwe gemeenteraad mag dit na de verkiezingen oplossen, samen met de andere financiële problemen die er al zijn!

Er kan door iedereen tot 6 maart gereageerd worden. Informatie en reactieformulier zijn te vinden op https://www.amersfoort.nl/project/de-nieuwe-poort-1.htm

bijsluiter

Peter de Langen was twaalf jaar raadslid in Amersfoort voor D66 en achttien jaar voorzitter van de SGLA, een koepelorganisatie van Amersfoortse bewonersorganisaties. 

Hij is geen lid meer van een politieke partij.

bronnen

De afbeelding bij de inleiding komt uit het eindverslag SOAB Studiefase De Nieuwe Poort (DNP)

(maak u bekend met uw volledige naam)

opmerkingen

Steun de Stadsbron!

U steunt ons met een gift via IDeal al met een bedrag vanaf 2 euro per artikel.

Draag bij!