Altijd al raadslid willen worden? Dan bent u voor de aankomende verkiezingen van 16 maart te laat. De partijen hebben hun kandidatenlijsten al opgesteld. Het is wel eens goed om te kijken hoe deze lijsten tot stand komen. Dan kunt u zich wellicht voor de volgende keer bij een politieke partij aansluiten.
Mocht u willen weten hoe raadsleden met uw stem zijn omgegaan de laatste vier jaar, verwijs ik u naar de website van de raad: https://amersfoort.notubiz.nl/leden/
Daar kunt u per raadslid aanklikken op “Wilt u zien wat ik gestemd heb?”. Dan ziet u de stemming van de meest recente maand. Als u dan bij “Filter op raadsperiode” klikt, moet u de periode “2018-2022” selecteren. U krijgt dan het stemgedrag van het raadslid bij alle raadsbesluiten te zien.
Op dit moment hebben zich vijftien partijen of groeperingen aangemeld. Naast de twaalf bekende partijen zijn dat: Jezus Leeft, Zwarte Piet is zwart en een blanco lijst (betreft groepering de Amersfoort voor Vrijheid). Definitieve deelname van nieuwe partijen is afhankelijk van de betaling van de borgsom en het krijgen van dertig ondertekende steunbetuigingen die persoonlijk moeten worden ingediend op het stadhuis. Op 31 januari moeten partijen hun lijst inleveren. Op 4 februari worden de lijstnummers en deelnemers aan de verkiezingen bekend. Informatie is te vinden op https://www.amersfoort.nl/bestuur-en-organisatie/gemeenteraadsverkiezingen-2022.htm
Partijen moeten de kiesdeler halen om een plek in de gemeenteraad te veroveren, dat is het aantal uitgebrachte stemmen gedeeld door het aantal te behalen zetels (39). De kiesdeler ligt in Amersfoort rond de 2.000 stemmen.
Vragen
Ik heb de partijen, waarvan duidelijk is dat die in principe mee gaan doen aan de verkiezingen, de volgende vragen voorgelegd:
Hoeveel leden heeft de plaatselijke afdeling en hoeveel daarvan hebben daadwerkelijk gebruik gemaakt van de mogelijkheid om invloed uit te oefenen op de totstandkoming van de lijst;
Wat is de procedure geweest, heeft de (beoogde) lijsttrekker daarop invloed;
Is er een adviescommissie en is er een profiel voor kandidaat raadsleden en waar is dat vinden;
Zijn kandidaten gescreend;
Zijn er afspraken gemaakt over inleveren zetel indien een raadslid tussentijds de fractie verlaat;
Zijn er afspraken gemaakt over zelfstandig campagnes van kandidaat raadsleden en het behalen van voorkeurstemmen;
Zijn er aparte procedures voor de lijstduwers en zijn met hen afspraken gemaakt;
Staan er landelijke politici op de lijst en nemen zij plaats in de raad als zij worden gekozen;
Is het verkiezingsprogramma al definitief en op uw website geplaatst?
Sommige partijen wilden eerst nog wel weten waarom ik hier zo nieuwsgierig naar was, maar daarna kwamen de antwoorden. En ere wie ere toekomt: de afdelingsvoorzitter van de VVD, Manfred Vogels, was de eerste met de antwoorden.
Procedures
Alle partijen hebben procedures waarbij leden invloed kunnen uitoefenen op de samenstelling van de lijst. Opvallend is dat daarvan door weinig leden gebruik wordt gemaakt; ik kom, voor alle partijen in totaal, uit op ongeveer 15%. De meeste partijen hebben, voor zover mogelijk, een vorm van screening toegepast. Er zijn enkele partijen met een landelijke politicus op de lijst, namelijk D66, CU en SP. D66 heeft expliciet de afspraak gemaakt dat hij niet de raad in gaat. CU en SP laten het open. Sommige partijen hebben afspraken met lijstduwers dat zij, ondanks eventuele voorkeurstemmen, niet “voordringen” op de lijst. Persoonlijke campagnes worden bij de meeste partijen niet echt gewaardeerd. En partijen maken wel afspraken over het inleveren van de zetel bij vertrek uit de fractie, maar erkennen dat dit juridisch niet afdwingbaar is. De meeste partijen hebben een profiel waar kandidaat raadsleden aan moeten voldoen. Slechts een enkele partij heeft geen lijstduwers.
Mooi inkijkje
Aangezien de partijen hun best hebben gedaan om goed antwoord te geven op de gestelde vragen, wil ik die antwoorden zoveel mogelijk overnemen. Het geeft een mooi inkijkje in de manier van werken van politieke partijen. Sommige partijen zijn echter zo enthousiast geweest, dat ik deze bijdragen wel iets heb ingekort.
Ik geef per partij een overzicht, waarbij de partijen worden weergegeven in de volgorde grootte 2018 en daarbij vermeld ik de eerste tien kandidaten op de lijst. Bij de kandidaten is tussen haakjes de positie uit 2018 vermeld. Ik veroorloof mij de vrijheid om een kort commentaar (cursief geplaatst) op de samenstelling van de lijsten te leveren.
D66
D66, kreeg in 2018 10.699 stemmen en 6 zetels.
De kandidaten zoals die door de partij zijn vastgesteld:
Tyas Bijholt (huidig fractievoorzitter, was in 2018 ook lijsttrekker)
Marjolein Perdok (4), huidig raadslid
Kirsten Mik (nieuw)
Wouter van Schagen (6), is nu buitengewoon raadslid
Wytse Dassen (24), oud raadslid
Lisa Overmars (nieuw)
Rifat Yucel (15)
Niels Haverkort (nieuw)
Carly Banas (nieuw)
Bernard van Gellekom (nieuw)
Bij D66 komen 3 raadsleden niet meer terug en zijn er een aantal nieuwe gezichten. Noëlle Sanders vertrok de afgelopen periode uit de fractie en begon voor zichzelf. Opvallende namen zijn Kirsten Mik, bekend uit het actiecomité Leefplezier3812 voor onder meer het behoud van de groengordel Soesterkwartier, en Bernard van Gellekom, cultureel en creatief ondernemer, die zichzelf eerder introduceerde als een stemmenkanon. Lisa Overmars is een studente van 22 jaar. De nummer 5 op de lijst, Wytse Dassen, daagde de lijsttrekker Tyas Bijholt uit voor de positie op de eerste plek. Hij verloor met slechts enkele stemmen.
De ontvangen antwoorden van de D66 afdelingsvoorzitter:
D66 heeft circa 400 leden, daarvan hebben 85 gestemd en daarmee is de lijst vastgesteld. Er is een onafhankelijke Lijst Advies Commissie bestaande uit twee leden buiten Amersfoort en twee Amersfoortse leden. De voorzitter van D66 Amersfoort zit de commissie voor, de verdeling was twee vrouwen en drie mannen. Alle kandidaten hebben een gesprek gehad met twee subcommissies (politiek en sociaal). De lijstrekker zit daar niet in. Er is een profiel voor de kandidaten dat op de website is terug te vinden. De kandidaten zijn gescreend. Hoe dat precies is gegaan, is niet verder toegelicht.
Er zijn geen afspraken gemaakt over het inleveren van een zetel indien een raadslid tussentijds vertrekt, in het reglement is dat wel geregeld, voor zover je dat kan beïnvloeden.
Er zijn via bestuur en campagnecommissie afspraken gemaakt over zelfstandige campagnes van kandidaat raadsleden en het behalen van voorkeurstemmen. Welke afspraken is niet vermeld. Met lijstduwers is de principe afspraak gemaakt, dat zij niet de raad ingaan als ze genoeg voorkeursstemmen hebben. Eén van de lijstduwers was landelijke politicus, er is expliciet de afspraak gemaakt dat hij er niet de raad in gaat.
Het verkiezingsprogramma is definitief en op de website geplaatst.''
VVD
VVD kreeg in 2018 10.427 stemmen en zes zetels
De kandidaten zoals die door de partij zijn vastgesteld:
Kees Kraanen (was in 2018 ook lijsttrekker)
Maarten Flikkema (2), huidig fractievoorzitter
Joyce Huurman (nieuw)
Ivo Beekers (7), zittend raadslid
Hans Lemain (nieuw)
Marleen van den Nieuwendijk (nieuw)
Dirk Dekker (5), huidig raadslid
Vincent Vivié (nieuw)
Gerrit van Nieuwenhuizen (6), huidig raadslid
Thom Kraanen (nieuw)
Bij de VVD is de lijst een mix van oude en nieuwe kandidaten. Opvallend is dat van de huidige fractie diverse raadsleden een lagere plek, soms zelfs buiten de top 10, hebben gekregen of niet terug komen. Er staan diverse ondernemers op de lijst (3, 8 en 9). De nummer 8, Marleen van den Nieuwendijk was eerder betrokken bij de Amersfoortse rekenkamer. De nummer 10 is een zoon van de lijsttrekker en de campagneleider.
De ontvangen antwoorden van de afdelingsvoorzitter:
De VVD kandidatenlijst is definitief. De lijst zoals deze op de website staat is door de leden vastgesteld en de kandidaten hebben hun plek aanvaard. De VVD heeft een zogenaamde netwerk structuur waarbij meerdere gemeenten onder een netwerk vallen. Amersfoort valt onder het netwerk Eemland (samen met Leusden, Nijkerk en Woudenberg) dat in totaal zo’n 400 leden heeft. Ongeveer 200 leden wonen in de gemeente Amersfoort. Deze 200 leden hebben invloed op de kandidaatstelling van Amersfoort en op het verkiezingsprogramma van Amersfoort. Volgens de procedure organiseert de VVD in totaal 3 ALV’s in het jaar voorafgaand aan de verkiezingen. De eerste om de details van de procedure vast te stellen, binnen een door landelijk bepaald kader. De tweede om het verkiezingsprogramma vast te stellen en een derde om de kandidatenlijst vast te stellen. Alle leden zijn welkom op deze ALV’s waarbij geen minimum quota vereist is. Door corona hebben de twee eerste vergaderingen dit jaar digitaal plaatsgevonden met zo’n 50 deelnemers en de kandidaatstellingsvergadering was fysiek met een opkomst van zo’n 40 leden (exclusief de kandidaten).
De procedure in Amersfoort is, dat het bestuur een kandidaatstellingscommissie benoemt bestaande uit ten minste drie leden. Deze commissie voert gesprekken met kandidaat raadsleden en op basis van deze gesprekken doet de commissie een voorstel aan het bestuur, bestuur neemt het voorstel over en draagt een voorlopige volgorde voor aan de leden. De leden hebben uiteindelijk het hoogste woord en kunnen verschuivingen aanbrengen in de lijst dan wel de volgorde van het bestuur overnemen. De lijstrekker heeft een adviesrol ten aanzien van de lijstvolgorde en niet meer dan dat, het bestuur stelt de voorlopige lijst vast en de leden hebben het laatste woord.
De commissie maakt gebruik van het VNG template voor raadsleden, aangevuld met criteria welke zijn vastgesteld door de leden tijdens de eerste ALV. Hierbij moet worden gedacht aan bijvoorbeeld een representatieve lijst met kandidaten verdeeld over de wijken, leeftijd, man/vrouw, ervaren en nieuw talent, achtergrond & werkervaring, zittingstermijn etc. Iedere kandidaat dient tevens het verkiezingsprogramma te onderschrijven (schriftelijke verklaring). Bestuursleden en/of leden van de kandidaatstellingscommissie kunnen niet tegelijkertijd kandidaat zijn, dit zijn volgens de statuten van de VVD onverenigbare functies.
De procedure binnen de VVD is dat alle kandidaten een geldige en recente VOG verklaring moeten overleggen. Daarnaast worden er tijdens de gesprekken vragen gesteld gericht op belangenverstrengeling en ondermijning. Hierbij volgt de afdeling de richtlijnen en leidraad zoals deze zijn opgesteld door het ministerie van binnenlandse zaken.
Met alle kandidaten is afgesproken dat zij de zetel bij het verlaten van de raad moeten teruggeven aan de partij, dan wel dat het niet de bedoeling is de zetel mee te nemen naar een andere partij. Uiteraard is er aandacht tijdens het selectie proces hoe 'honkvast' de betreffende kandidaat is. Iedereen op de lijst is verkiesbaar, direct of via voorkeurstemmen. Sommige kandidaten hebben bij hun kandidaatstelling aangegeven de plek bij verkiezing niet te zullen innemen, maar dit is niet afdwingbaar.
Bij de VVD vormen alle kandidaten een team en volgens de afdelingsvoorzitter: 'We winnen samen en we verliezen samen'. Binnen dit team is geen plaats voor individuele campagnes. Er is geen aparte procedure voor lijstduwers. Alle kandidaten konden bij hun aanmelding aangeven of men voor de plek van lijstduwer ging. Er zijn geen landelijke kandidaten. Het verkiezingsprogramma is te lezen en te horen op de website.
GroenLinks
GroenLinks kreeg in 2018 9.257 stemmen en zes zetels
De kandidaten lijst is bekend en op de website vermeld:
Astrid Janssen (was in 2018 ook lijsttrekker)
Bram Leeuwenkamp (6), huidig raadslid
Dillian Hos (2), huidig fractievoorzitter
Youssef El Messaoudi (3), huidig raadslid
Jeroen Bulthuis (4), huidig raadslid
Ida Bromberg (8), tijdelijk raadslid geweest
Giel van der Steenhoven (nieuw)
Freya Sixma (nieuw)
Maddy Vangangelt (nieuw)
Marcel van den Akker (nieuw)
Bij GroenLinks zijn geen verrassingen op de lijst. Twee huidige raadsleden komen niet terug, de eerste vijf kandidaten zijn de wethouder en vier huidige raadsleden. De volgorde op de lijst is wel anders dan in 2018. De huidig fractievoorzitter Dillian Hos wil blijkbaar een stapje terug doen als fractievoorzitter: 'Dillian heeft aangegeven de volgende periode zich meer op de inhoud te willen richten als betrokken raadslid', meldt de kandidatencommissie. Het lijkt erop dat Bram Leeuwenkamp een belangrijker rol in de fractie moet gaan spelen 'De commissie zet Bram op plek twee omdat hij een goede aanvulling is op het lijsttrekkerschap van Astrid.'
De gekregen antwoorden van de afdelingsvoorzitter:
GroenLinks Amersfoort heeft ruim 500 leden. Ongeveer 35 leden hebben invloed uitgeoefend op de totstandkoming van de lijst. Op de Algemene Ledenvergadering (ALV) is een kandidatencommissie benoemd. Deze heeft gesprekken gevoerd met alle kandidaten en daarover advies uitgebracht aan de ALV over de lijstvolgorde. Vervolgens is op de ALV per plek op de lijst gestemd over de definitieve kandidaten. De lijsttrekker heeft geen invloed gehad op dit proces. Meer informatie over de samenstelling van de commissie en het profiel voor de kandidaten is te vinden op de GroenLinks website.
Alle kandidaten hebben een integriteitsverklaring ingevuld. De ingevulde verklaringen zijn door de kandidatencommissie met de kandidaten besproken. De kandidaten hebben zich gecommitteerd aan de gedragscode van GroenLinks. Kandidaten hebben een formulier ondertekend waarmee zij zich verplichten tot het teruggeven van hun zetel als men de fractie tussentijds verlaat.
Er zijn geen afspraken gemaakt over zelfstandig campagnes van kandidaat raadsleden en het behalen van voorkeurstemmen. Kandidaten vanaf plek 16 zijn lijstduwers. Zij zijn gevraagd door de kandidatencommissie of ze GroenLinks als lijstduwer willen steunen. Er staan geen landelijke politici op de lijst. Het verkiezingsprogramma is definitief en op de website gepubliceerd.
CDA
CDA kreeg in 2018 9.176 stemmen en zes zetels
Micheline Paffen-Zeenni (was in 2018 ook lijsttrekker)
Jan de van der Schueren (4)
Alex Engbers (6)
Ben van Koningsveld (2)
Angeliek Noortman-Nieuwendijk (5)
Arie den Ouden (7)
Hans-Dieter de Smit (3)
David de Bruijne (nieuw)
David van Swol (nieuw)
Marijke Versteeg (nieuw)
Bij het CDA geen enkele verrassing, de hele huidige fractie staat in de top zeven.
Ontvangen antwoorden van de afdelingsvoorzitter:
CDA Amersfoort heeft de laatste jaren rond de 190 leden. Er zijn het afgelopen jaar zowel opzeggingen ontvangen als nieuwe leden die zich hebben aangemeld. Om op de lijst te kunnen staan moeten kandidaten tenminste een jaar CDA lid zijn. Er heeft in een CDA-nieuwsbrief (mei 2021) een oproep gestaan om je aan te melden voor de kandidatenlijst, zowel voor een verkiesbare plaats als voor een niet-verkiesbare plaats.
Op de algemene ledenvergadering van 2 december 2021 is de lijst definitief vastgesteld. Allereerst is de lijsttrekker bij acclamatie verkozen. Tijdens deze online vergadering waren 48 Amersfoortse CDA leden aanwezig: zij hebben allen meegestemd over de kandidaten. Deze stemming vond uiteraard anoniem plaats.
In januari 2021 is het bestuur begonnen met de voorbereidingen voor het vaststellen van de lijst. Er is een opdracht geformuleerd en een vertrouwenscommissie samengesteld. De vertrouwenscommissie is eind juni begonnen met het – eerst online en later fysiek – voeren van de gesprekken met de verkiesbare kandidaten. Zij heeft ook de beoogd lijsttrekker in dat stadium gehoord over haar nieuw te vormen team. In september heeft de commissie haar concept-lijst voorgelegd aan het bestuur. Het bestuur is eindverantwoordelijke voor het aanbieden van deze lijst aan de leden. De vertrouwenscommissie bestond uit drie personen: Een externe voorzitter: Hugo Doornhof (lid Eerste Kamer) en de interne leden waren Klaas-Jan Zuidam en Els van Wees.
Alle verkiesbare kandidaten hebben een VOG-verklaring voor politieke ambtsdragers ingeleverd. Alle kandidaten hebben een interne partijverklaring ondertekend. In deze partijverklaring staat de volgende bepaling: 'Ik zal in fractieverband samenwerken met mijn collega’s van het CDA. Als ik toch uit de CDA-fractie stap, zal ik mijn zetel opgeven, evenals bij beëindiging van het lidmaatschap van het CDA'.
Er is een campagneteam dat de kandidaten ondersteunt en waar ook een aantal kandidaten deel van uitmaakt. Alle soorten van campagne worden aangemoedigd, gezamenlijk en individueel. Uiteraard wordt in gezamenlijkheid besproken welke campagne vormen geschikt zijn, ook in corona-tijden. Het bestuur staat achter de kandidatenlijst en achter de volgorde. Als het kandidaten echter lukt om zelfstandig een zetel te bemachtigen, dan wordt dat van harte gesteund.
Er zijn geen aparte procedures voor de lijstduwers, zij ambiëren geen zetel in de gemeenteraad, maar staan op de lijst omdat zij het CDA Amersfoort steunen en aanbevelen. Er staan geen landelijke politici op de lijst.
Het verkiezingsprogramma is geschreven door de programma commissie, onder leiding van Klaas-Jan Zuidam. Zij hebben van april tot en met september 2021 aan het programma gewerkt. In september is het vervolgens naar de leden gestuurd. De leden konden wijzigingen voorstelen, waar door bestuur en programma commissie op is gereageerd. Op de algemene vergadering van 4 november 2021 is het programma met de wijzigingen besproken, is er over iedere wijziging gestemd en is uiteindelijk het gehele programma vastgesteld. Deze vergadering vond digitaal plaats vanwege de coronasituatie. Het verkiezingsprogramma is vanaf woensdag 12 januari 2022 op de CDA Amersfoort website te lezen.
CU
CU kreeg in 2018 7.197 zetels en vier zetels
De kandidatenlijst is definitief.
Hans Bol (2) (huidige fractievoorzitter)
Hanske Mulder-van Maanen (11) nieuw
Marcel Koning (13) nieuw
Jan Steven Eilander (8) huidig buitengewoon raadslid
Ariena van Wendel de Joode (nieuw)
Reinier Polinder (nieuw)
Gert Dijksterhuis (nieuw)
Oeds Willem Miedema (nieuw)
Hadisch Mebrathu (nieuw)
Eddy Boevink (nieuw)
De lijst van de CU is behoorlijk vernieuwend. Van de huidige fractie komt alleen Hans Bol terug. Veel van de huidige raadsleden zitten al geruime tijd in de gemeenteraad, van 16 tot 12 jaar. Van de kandidaten wonen de eerste drie in noord: Schothorst, Kattenbroek en Nieuwland, behalve de werksituatie en hobby’s is er nog weinig te vinden van de kandidaten op de website.
De gekregen antwoorden van de afdelingsvoorzitter:
Er zijn ruim 600 leden waarvan er via de ledenvergaderingen zo'n 50 personen hun stem hebben uitgebracht. Er is een ALV geweest voor het lijsttrekkerschap en een ALV voor de uiteindelijke kandidatenlijst.
Het bestuur heeft een opdracht geschreven voor een selectiecommissie. Deze selectiecommissie is daarmee aan de slag gegaan en heeft een uitgebreid verslag en voorstel gedaan. Het bestuur heeft dit advies overgenomen en voorgelegd aan de leden. De leden hebben via een stemming dit voorstel aangenomen. De beoogd lijsttrekker is deze keer in een eerdere ledenvergadering gekozen. De selectiecommissie heeft de lijsttrekker aan het begin van het proces gesproken ten aanzien van zijn idee over hoe een eventueel team er uit zo kunnen zien qua capaciteiten, deskundigheid, werkervaring etc.
Er is een selectiecommissie geweest die sollicitatiegesprekken heeft gevoerd met kandidaat raadsleden en een uitvoerig advies heeft uitgebracht. Voor zover binnen de mogelijkheden zijn de kandidaten gescreend. Kandidaten ondertekenen een bewilligingsverklaring waarin ze onder meer aangeven de zetel ter beschikking te stellen wanneer dit voor zou komen.
'We voeren als team campagne met daarin zoveel mogelijk dezelfde boodschap'. Uiteraard kunnen er accentverschillen zijn bij kandidaten die in een bepaalde wijk wonen of zich qua kennis en kunde op een bepaald thema zouden kunnen onderscheiden. Maar in basis wordt de campagne gezamenlijk opgepakt en vanuit een campagnecommissie aangestuurd.
Een lijstduwer mag zichzelf aanmelden, maar in de praktijk gebeurt dat niet zo snel. Vanuit de selectiecommissie en het bestuur zijn er namen genoemd en in overleg zijn deze mensen benaderd of zij eventueel via hun positie op de lijst willen laten merken dat zij de partij steunen.
Landelijk partijleider Gert-Jan Segers staat op lijst als kandidaat-gemeenteraadslid. Wanneer hij met voorkeursstemmen in de raad wordt gekozen, zal hij daarin zelf zijn overweging kunnen maken. De vraag is uiteraard of de werkzaamheden in de tweede kamer voldoende ruimte laten om ook aanwezig te kunnen zijn bij de raadsvergaderingen. Maar het staat hem vrij om zijn werkzaamheden in de tweede kamer te beëindigen en als gemeenteraadslid in Amersfoort verder te gaan mocht hij voldoende voorkeursstemmen hebben ten opzichte van hoger op de lijst geplaatste kandidaten.
Aan het verkiezingsprogramma wordt qua vormgeving nu de laatste hand gelegd en dit zal op zeer korte termijn op de website geplaatst worden.
Amersfoort2014
Amersfoort2014 kreeg in 2018 5.284 stemmen en drie zetels
De eerste 13 kandidaten zijn tijdens de ALV in het najaar vastgesteld. De lijst wordt nog met een aantal leden aangevuld en definitief vastgesteld op de ALV van 19 januari.
Menno Foussert (3) (huidige fractievoorzitter)
Sieta Koet (2) huidig raadslid
Thomas van Eerden (nieuw)
Jan Gerritsjans (5) huidig raadslid
Chris Bruijnes (nieuw)
Martin Lorijn (6)
Maaike Varwijk (nieuw)
Nico de Leeuw (nieuw)
Wietske Stoelinga (nieuw)
Dave Kok (nieuw)
De huidige drie raadsleden staan op de lijst. Twee opvallende kandidaten bij de nieuwkomers in de top 5. Thomas van Eerden heeft in korte tijd veel aandacht gekregen als actievoerder in Liendert. Hij heeft meermalen zijn zorgen geuit over de grote woondruk in die wijk. De andere actievoerder is Chris Bruijnes, hij is bekend uit Vathorst waar actie wordt gevoerd tegen mogelijke plaatsing van zonnecollectoren in Vathorst over de Laak. Voor sommige partijen reden om zorgelijk naar de lijst van Amersoort2014 te kijken. Is er met deze partij wel te onderhandelen, als deze veel stemmen wint, zo klinkt het in de wandelgangen.
De gekregen antwoorden vanuit het afdelingsbestuur:
De partij heeft 30 actieve leden. Aan alle leden is de mogelijkheid geboden om op de lijst te komen. De lijst is ter vaststelling voorgelegd in de Algemene Leden Vergadering. De door Amersfoort2014 gevolgde procedure is als volgt:
Alle leden kunnen zich aanmelden om lijsttrekker te worden voor Amersfoort2014. Zij doen dat door een brief aan het bestuur te sturen. Op de ALV van 15 juli 2021 is er schriftelijk gestemd over de lijsttrekker en is de lijsttrekker gekozen. De Selectiecommissie “Kandidatenlijst” (SK) bestaat uit drie leden van Amersfoort2014, die geen ambitie hebben om bij de eerste tien kandidaten op de kieslijst te staan en de lijsttrekker. De SK wordt door het bestuur ingesteld. Alle leden kunnen zich aanmelden voor de kandidatenlijst. Zij doen dat door een brief aan de SK te sturen. Zij geven in de brief aan waarom ze op de kieslijst willen en welke plek ze ambiëren.
De SK voert met alle kandidaten een gesprek over de brief die ze hebben gestuurd. Op basis van die gesprekken stelt de SK een groslijst ( = voorlopige kandidatenlijst) vast. Deze groslijst wordt aan het bestuur van Amersfoort2014 aangeboden (uiteraard met toelichting). Het bestuur stelt de groslijst vast. Het bestuur deelt de kandidaten telefonisch of mondeling mede op welke plaats zij staan op de groslijst.
Het bestuur legt de groslijst voor aan de ledenvergadering. De kandidaten presenteren zich aan de hand van de groslijst. De ledenvergadering kan voorstellen doen om de volgorde van de groslijst te veranderen. Door stemming wordt de uiteindelijke volgorde bepaald. In dezelfde vergadering wordt het Verkiezingsprogramma 2018-2022 gepresenteerd door de lijsttrekker.
Er is een selectiecommissie Kieslijst. Een harde profielschets is er niet, wel een omschrijving, een toelichting wat het raadslidmaatschap inhoudt en wat er als raadslid van je verwacht wordt. Er zijn tijdens de aanmeldingsperiode gesprekken geweest waarin huidige raadsleden hebben toegelicht wat het raadslidmaatschap van je vraagt en welke mogelijkheden er zijn. Extern hebben we via sociale media mensen opgeroepen met ons in gesprek te gaan, om ook hen die nog niet lid zijn aan te spreken op de mogelijkheid raadslid te worden.
Nieuwe kandidaten die hoog op de lijst staan, zoals Thomas van der Eerden (3) en Chris Bruijnes (5) sluiten het laatste half jaar aan bij de fractievergadering (die openbaar is). Hiermee krijgen de kandidaten nog meer gevoel bij het geambieerde raadslidmaatschap, wordt er gewerkt aan een team en houden we elkaar scherp.
Voor zover openbaar bekend zijn gegevens gecontroleerd. Er zijn geen afspraken gemaakt over inleveren zetel indien een raadslid tussentijds de fractie verlaat. Er zijn geen afspraken gemaakt over zelfstandig campagnes van kandidaat-raadsleden en het behalen van voorkeurstemmen, binnen de campagnecommissie wordt hier wel over gesproken tot in welke mate hier ruimte voor wordt gegeven.
Amersfoort2014 doet niet aan lijstduwers omdat deze partij van mening is dat als je genoeg stemmen haalt je ook in de raadszaal zitting zal moeten nemen. 'Lijstduwers zien wij als een vorm van kiezersbedrog. Dit is de reden dat bijvoorbeeld Ben Stoelinga niet op onze lijst staat, maar wel lid is'. Er staan geen landelijke politici op de lijst. Het verkiezingsprogramma staat op de website.
SP
SP kreeg in 2018 4.786 stemmen en drie zetels
De kandidatenlijst is definitief, maar nog niet op de lijst geplaatst.
Hugo Kruyt (23)
Judith van Zon (8) huidig raadslid
Chris Wouters (nieuw)
Oane Sikkema (nieuw)
Joke Sickmann (25)
Mark Veenbrink (nieuw)
Chris Smits (nieuw)
Jasper Hoezen (nieuw)
Mieke Kruyt-Horlings (6)
Bets Beltman (11), zij was eerder raadslid
De huidige afdelingsvoorzitter is de lijsttrekker geworden na het komend vertrek van de huidige fractievoorzitter, Marc Smits. Op plek 2 het huidige zittend raadslid. Op plek 5 Joke Sickmann, redelijk op leeftijd, maar nog steeds actief, bekend uit het Soesterkwartier en oprichter van Siësta (stichting industrieel erfgoed Amersfoort).
De ontvangen antwoorden van de afdelingsvoorzitter.
De afdeling heeft ongeveer 400 leden, waarvan 130 buiten de gemeente (Soest, Baarn, Bunschoten, Nijkerk). Er was geen beoogde lijsttrekker, zodoende is er één procedure geweest voor alle kandidaten. In het voorjaar is er verzocht aan leden om hun ambities kenbaar te maken en in de zomer heeft de kandidatencommissie (die door het bestuur is benoemd) zelf mensen benaderd. Op een ledenvergadering in juli is de procedure door de leden bekrachtigd. Omdat de huidige fractievoorzitter intern tijdig kenbaar maakte te stoppen, kon hij perfect het proces leiden. In september hebben bestuur en kandidatencommissie de conceptlijst afgemaakt. Deze is in oktober voorgelegd aan de leden, deze hebben ingestemd met de lijst.
Het profiel wordt gedeeld met leden, dus staat niet op een website, maar het is evenmin geheim (is ontvangen). Er is niet echt gescreend in de zin dat het hele internet afgestruind, maar “we hebben wel een lijst met mensen die we goed kennen. We weten welk vlees we in de kuip hebben.”
Hoewel de afspraak niet dwingend is op te leggen, wordt besproken de kandidaten dat de SP in de raad wordt gekozen en de zetel de partij toebehoort. Met betrekking tot de persoonlijke campagnes, de SP heeft geen kandidaten die op die manier persoonlijke ambities hebben. 'Mede dankzij onze afdrachtsregeling blijven carrièretijgers altijd ver van ons vandaan'.
Als landelijk kandidaat staat de zorgwoordvoerder uit Den Haag, de landelijke nummer 5, Maarten Hijink op de lijst als lijstduwer. 'Het is leuk om zo’n bekende en gedreven SP’er in de afdeling te hebben, alleen gezien zijn drukke baan en zijn prachtige gezin rekenen we niet op zijn inzet. We zijn wel blij dat hij onze lijst wilt duwen. We gaan er vanuit dat Maarten Hijink gewoon in de Kamer blijft. Maar als we twintig zetels halen gaan we hem wel onder druk zetten.'
Het verkiezingsprogramma staat nog niet op de website, de taalpuristen en vormgevers leggen er, volgens de afdelingsvoorzitter en tevens lijstrekker, de laatste hand aan.
BPA
BPA kreeg in 2018 4.449 stemmen en twee zetels
De partij gaf dit antwoord:
'Zoals je weet zitten we nog midden in de Corona pandemie, dus nog niets alles is volledig klaar. Al onze procedures zijn intern, en worden intern zeer zorgvuldig onderling afgestemd! Incl. screenings enz. Ook onze interne afspraken liggen (uiteraard) intern netjes vast. En er staan bij de BPA geen landelijke politici op de lijst'.
Op de website staat bij de kandidatenlijst: To Do
PvdA
PvdA kreeg in 2018 4.353 stemmen en 2 zetels
De lijst is nog niet volledig rond en zal volgende week definitief worden en op de website worden geplaats. Op 9 december 2021 werd op Twitter al wel deze lijst gepubliceerd.
Rob Smulders (2), huidig fractievoorzitter
Rachida Issaoui (nieuw)
Henk Jan Wondergem (nieuw)
Harun Keskin (3) huidig raadslid
Ineke Pongers (nieuw, oud raadslid CDA)
Quincy van den Berg (nieuw)
Jan-Herman Koller (nieuw)
Bert Veenstra (4), huidig buitengewoon raadslid
Jamal Malik (nieuw)
Gaya Schultz (nieuw)
De twee huidige raadsleden staan opnieuw op de lijst, waarbij Rob Smulders als lijsttrekker is gekozen. Opvallende kandidaat is Ineke Pongers, op vijf, die eerder voor het CDA in de gemeenteraad zat.
Gekregen antwoorden van de afdelingsvoorzitter:
De afdeling is ongeveer 400 leden groot. Tijdens de ALV waar de lijst werd vast gesteld waren ruim 30 leden aanwezig. Dit is minder dan gebruikelijk maar het was een online bijeenkomst en deze worden bij de PvdA minder bezocht.
In maart 2021 heeft het bestuur een kandidaatstellingscommissie (KSC) van zes mensen geformeerd. Het is bij de PvdA goed gebruik dat er naast ervaren Amersfoortse leden ook altijd PvdA-leden van buiten Amersfoort in de commissie zitten. De KSC komt met een advies naar het bestuur en die belegt een speciale ALV en legt het advies voor. De beoogd lijsttrekker krijgt de lijst te zien alvorens deze naar de ALV gaat. Tijdens de ALV in maart 2022 heeft het bestuur een voorstel voor een profiel voorgelegd aan de leden. Dit profiel staat niet op de website.
Nadat de ALV de lijst heeft vastgesteld, worden de leden gescreend door het partijbureau. De kandidaten op de lijst tekenen een erecode en een bereidheidsverklaring waarin geregeld wordt dat bij tussentijds verlaten de zetel wordt aan de partij wordt gelaten. De top tien van de lijst zitten allemaal in de campagne commissie. Er worden daar onder meer afspraken gemaakt hoe ieder zijn persoonlijke campagne voorgeeft. Met name betreft dit sociale media. Bij het behalen van voorkeurstemmen is de uitslagenlijst van de verkiezingen bepalend wie er in de raad komt. Er zijn geen aparte afspraken gemaakt, anders dan dat lijstduwers zich niet beschikbaar stellen voor de raad. Er staan geen landelijke politici op de lijst. Het verkiezingsprogramma staat op de website.
DENK
DENK kreeg in 2018 2.390 stemmen en een zetel
Geen antwoord ontvangen, wel is kandidatenlijst bekend
Tahsin Bulbul (was in 2018 ook lijsttrekker)
Fatma Demir (3)
Linda Graskamp (nieuw, eerder op 27 voor D66)
Nuri Seker(nieuw)
Abdelouahed El Houari (4)
Saruhan Özkul (nieuw)
Büsra Karaduman (nieuw)
Lijst Noëlle Sanders
Op de website staan de kandidaten.
Noëlle Sander (stond in 2018 bij D66 op nr. zeven, kreeg 516 stemmen)
Ina Vijzelman-Waarheid (stond in 2018 op twee bij de partij Actief)
Emile Arnold (nieuw)
Henk Pijper (oud raadslid en in 2018 bij D66 op acht)
Rosan Kreijne (nieuw)
Margreet van Hensbergen (was al eens raadslid voor de PvdA)
Joke Schulenberg (nieuw)
Olaf Krijgsman (nieuw)
Margreeth Sjamaar (nieuw)
Een nieuwe lijst, maar wel met een aantal kandidaten erop die eerder bij andere partijen actief waren. Het besluit van het centraal stembureau tot registratie van een aanduiding van een politieke groepering op 22 december vermeldt ook de naam Beter Amersfoort, op hetzelfde adres geregistreerd als Lijst Noëlle Sanders. Navraag hierover levert het volgende antwoord op:
De reden is dat ik op mijn eigen naam de verkiezingen in wil gaan en daarna verder wil als Beter Amersfoort. Mocht ik weggaan en de club gaat door dan is het niet aan mijn naam verbonden. Het is niet gebruikelijk dat je onder je eigen naam een partij opricht maar in dit geval hoop ik dat mijn naamsbekendheid meehelpt.
Beantwoording vragen door Noëlle Sanders:
'Helaas staat het allemaal nog in de kinderschoenen. Sinds kort heb ik (=Noëlle Sanders) een verenging geregistreerd bij de KvK en we zijn nu leden aan het verzamelen
Ik heb zelf mensen benaderd om zich kandidaat te stellen uit mijn netwerk en samen met Ina Vijzelman (nu buitengewoon raadslid van Lijst Sanders en nummer 2 op de kandidatenlijst) de meeste gesprekken gedaan. Ik heb geprobeerd om een goede mix te maken van jong en oud, weinig en veel ervaring, mannen en vrouwen maar ook qua achtergrond. Dat gaat op voor Henk Pijper, die voor D66 raadslid is geweest en Margreet van Hensbergen, die voor PvdA raadslid is geweest en ook actief in de LBTI gemeenschap. Ina Vijzelman kwam van Actief en Joke Schulenburg was fractie-assistent bij Actief. Ik heb geprobeerd om (jonge) mensen van Turkse en Marokkaanse achtergrond te interesseren om op mijn lijst te staan maar dit is helaas niet gelukt. Sowieso viel het mij op dat het moeilijk is om jonge mensen te interesseren voor de politiek maar ook dat mensen niet willen omdat politiek een slecht imago heeft. Bijvoorbeeld een ondernemer die echt reageerde met: 'dat ga ik niet doen want ik wil niet dat mijn klanten lelijk over mij gaan denken'. Wat denk ik wel meespeelt, is dat mijn partij niet de bekendheid heeft van een landelijke partij, dus dat mensen zich daar nog weinig bij kunnen voorstellen. Wat dat betreft heeft Partij voor de Dieren een veel duidelijker imago.
Er was geen kandidatencommissie maar de ervaring die ik zelf heb, heb ik wel gebruikt in de sollicitatiegesprekken. Ik ken alle kandidaten goed, maar ik heb niet een VOG gevraagd. Er zijn geen afspraken gemaakt over inleveren van de zetel indien een raadslid tussentijds de fractie verlaat. Nee niet gedaan, in de praktijk werkt het niet (kijk maar naar mijzelf).
De kandidaten mogen zelfstandig campagne voeren en voorkeurstemmen behalen, het enige is, dat ik wel gevraagd heb om de lijst te respecteren zoals die nu is en in ieder geval Ina op de tweede plaats te laten staan. Er zijn geen aparte procedures of afspraken en er staan geen landelijke politici op de lijst. Het verkiezingsprogramma is definitief en gepubliceerd onder standpunten. Zowel een kort als een langer verhaal'.
Partij voor de Dieren
Partij voor de Dieren (deed in 2018 niet mee)
De kandidatenlijst staat online op de website (onder kandidaten) die komende weken helemaal gevuld wordt en waar vanaf 17 januari het programma komt te staan.
Christian van Barneveld
Natanja Vreugdenhil
Thomas Kamphuis
Olivia Butterman
Jeroen Keet
Moniek Roelofs
Bea van de Bovenkamp
Joost Storm
Lia van der Peijl
Roxanne van de Waal
De lijsttrekker Christian van Barneveld is bekend van de Stichting Groen in Amersfoort waarvan hij voorzitter was. Olivia Butterman, nummer 4, is bestuurslid afdeling Utrecht.
De vragen zijn beantwoord door de lijsttrekker Christian van Barneveld:
'We doen als Partij voor de Dieren voor het eerst mee in Amersfoort, de tweede grootste gemeente in provincie Utrecht en hopen op 16 maart met een mooi resultaat binnen te komen in de raad.”
De afdeling heeft vanwege het centrale ledensysteem en de AVG geen inzicht in alle leden. Er zijn enkele tientallen actieve leden, maar de kandidaatstellingsprocedure is door het bestuur van de provinciale afdeling uitgevoerd. De leden konden zich uiteindelijk uitspreken over de lijst op het landelijk congres op 21 november
Er is hierbij geen invloed geweest van de lijsttrekker, deze heeft dezelfde procedure doorlopen als alle andere kandidaten. De procedures zijn in landelijke reglementen vastgelegd. Omdat de PvdD in meer gemeenten mee ging doen, was het niet meer mogelijk de gesprekken voor de tientallen gemeenten centraal (vanuit landelijk Partijbureau) te doen. Dus zijn de besturen van de provinciale afdelingen verantwoordelijk geweest voor het doorlopen van de hele procedure.
Er is geen adviescommissie. In februari 2021 is landelijk een profielschets kandidaten gepubliceerd. In de periode 26 maart t/m 23 april 2021 was er een mogelijkheid om te solliciteren en konden leden zich aanmelden voor een plaats op een kandidatenlijst. Op het congres van 21 november 2021 zijn het verkiezingsprogramma en de kandidatenlijsten vastgesteld.
Er hebben (soms meerdere) uitvoerige gesprekken plaatsgevonden met de leden waarvan een voorwaarde was dat ze al langer lid van de partij zijn. Daarnaast is door de kandidaten een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) ingeleverd.
Aan een persoonlijk campagne wordt niet gedaan bij de PvdD. Hierbij geldt dat iedereen zich committeert zich aan het gezamenlijke doel en uitkijkt naar een gezamenlijke campagne. Natuurlijk mogen mensen op sociale media en daarbuiten zoveel mogelijk campagne voeren om zoveel mogelijk stemmen te halen.
Er zijn geen aparte procedures voor de lijstduwers, wel zijn er afspraken over mensen die geen plek in de raad wensen (op hun eigen verzoek en om welke reden dan ook), maar bijvoorbeeld wel de rol van fractieondersteuner of buitengewoon raadslid wensen. Mocht iemand toch met veel voorkeursstemmen verkozen worden dan is die persoon welkom in de fractie, hoewel er inderdaad niet voor niets een volgorde op de lijst is. Wel zal dan nogmaals het gesprek met de betreffende kandidaat worden aangaan. Er staan geen landelijke politici op de lijst. Het lokale verkiezingsprogramma wordt nu opgemaakt en zal uiterlijk 17 januari op onze website verschijnen'.