5 reacties

De machtigen van Amersfoort

door Arjeh Kalmann
28 september 2018om 15:43u

Wie hebben het in Amersfoort voor het zeggen? Wij van De Stadsbron willen de komende weken/maanden blootleggen wie hier in de stad de mannen of de vrouwen zijn die aan de touwtjes trekken. We kunnen daarbij de hulp van onze lezers goed gebruiken.

Laten we op het stadhuis beginnen.

De enorme klomp steen die je ziet bij nadering van het stadhuis is, zo moeten wij vaststellen, symbolisch. Het Amersfoortse gemeentebestuur woont – heel toepasselijk – in een soort Muurhuis en is allesbehalve transparant. Op onze vraag wie de hoofden zijn van de gemeentelijke afdelingen krijgen we keer op keer nul op het request. Dat gaat de boze buitenwereld niets aan. De privacy van de ambtenaren weegt zwaarder dan de wens van de burger om te weten wie in deze stad aan de belangrijkste bestuurlijke knoppen zitten

Na een maximale periode van nadenken beschikte de gemeente negatief op ons verzoek, in het kader van de Wet Openbaarheid Bestuur (WOB). We sturen geen namen van de afdelingsmanagers toe. Wij maken deze gegevens zelf ook niet actief openbaar. Vanuit het oogpunt van privacy publiceren we geen persoonsgegevens van medewerkers.

Honderd jaar geleden deden ze daar veel minder moeilijk over. In het adresboek 1920-1921 treffen we niet alleen de namen aan van de leidinggevenden van toen, maar de namen van álle ambtenaren. Zie hieronder pagina 19 als voorbeeld, met dank aan Archief Eemland.


Nee, qua openheid en transparantie is de gemeente Amersfoort er in die eeuw niet op vooruitgegaan…

 We wilden behalve de namen van de topambtenaren ook hun woonplaats weten, en daarin waren we natuurlijk helemaal kansloos. Zelfs onze vraag om alleen de 4 letters van de postcode te geven, zodat we konden zien in welke stad ze wonen zonder dat straat of huisnummer herleidbaar zouden zijn, werd afgewezen. 

 Is het werkelijk zo ongepast dat wij willen weten hoeveel topambtenaren er in Amersfoort wonen en hoeveel er buiten? Wij vinden zelf van niet. Van wethouders die de stad een tijdje politiek besturen, wordt geëist dat ze zich in hun werkgemeente vestigen. Terecht natuurlijk, want hoe kan je anders weten wat er in de stad leeft? Voor de wethouders Fatma Koser Kaya, Willem-Jan Stegeman en Cees van Eijk (hij runt onder meer een bed and breakfast in zijn huidige woonplaats Utrecht) betekent dat dat zij op korte termijn in Amersfoort moeten gaan wonen. Maar voor de topambtenaren die blijven als de gekozen bestuurders vertrekken, geldt die terechte eis niet. De mensen die de belangrijke sectoren van de stad onder hun hoede hebben, hoeven kennelijk niet te weten wat er hier leeft. Daar kom je heus niet achter als je tussen 9.00 en 17.00 binnen de dikke muren van het stadhuis verblijft, op je telefoon of je computer af en toe op sociale media gluurt en soms beroepshalve een discussieavond bijwoont. Daar kom je alleen achter als je je kinderen naar school brengt en op het schoolplein met andere ouders praat, als je je inkopen in de buurt doet, als je in de weekends op het sportveld staat of in de kroeg zit of in het theater.

 Niet zo gek dan toch als wij willen weten wie onze topambtenaren zijn en waar ze wonen?

 We zijn zelf op onderzoek gegaan en kwamen er al snel achter dat veel van die ambtenaren, wier privacy zo nodig tegen de boze buitenwereld beschermd moet worden, zelf met volledige naam en functie op bijvoorbeeld Linkedin staat. We stuitten ook op een gemeentelijk personeelsmagazine uit 2015 met een afbeelding van het honingraatmodel dat de gemeentelijke organisatie weergeeft, en met daarin keurig alle namen van de managers vermeld.Hoezo namen niet actief naar buiten brengen? Er staat bij mijn weten geen stempel ‘Vertrouwelijk’ of ‘Staatsgeheim’ op de cover van dit fraaie magazine.


 De gemeentelijke organisatie telt 21 afdelingen, en aan het hoofd van ieder afdeling staat een manager of een directeur. Er is sinds 2015 in de personele bezetting al heel wat veranderd. Hieronder het resultaat van onze naspeuringen.

 1.     Manager Woon- en Werkklimaar: Willy-Anne van der Heijden (Almere)

2.     Manager Interne Dienstverlening- en Advies: Wim Vreeman (Almere)

3.     Manager IT Dienstverlening en Advies: Derk de Jonge (Amersfoort)

4.     Directeur Archief Eemland: Ina Loovers, (Amersfoort)

5.     Afdelingsmanager Stad en Ontwikkeling: Johan Boelhouwers (Amersfoort)

6.     Afdelingsmanager Vergunningverlening, Toezicht & Handhaving: Monique Rijnen (Soest)

7.     Afdelingsmanager Belastingen: Roy van Dongen (Amsterdam)

8.     Hoofd van de afdeling Financiën en Advies: Wim Groen (Harderwijk)

9.     Directeur Crematorium en Begraafplaatsen Rusthof: Wilco Plaggenborg (Enschede)

10.  Afdelingsmanager Werk, Inkomen en Zorg (Sociale dienst): Eddy Karrenbelt (Amersfoort)

11.  Afdelingsmanager Projecten en Programma’s: Remco Limburg (Amersfoort)

12.  Manager afdeling Samenleven: Herm Kuipers (Amersfoort)

13.  Manager Publiekscontact en Advies: Marleen Kwak (???)

14.  Manager afdeling Organisatie- en Talentontwikkeling: Aline Wolswinkel-Kuikman (Leusden)

15.  Afdelingsmanager Burgerzaken: Charlotte van der Ree (De Bilt)

16.  Afdelingsmanager Leefomgeving: Tom van Nijen (???)

17.  Hoofd Bureau Regio Amersfoort: Karla Oosting (Eemnes)

18.  Sociale wijkteams: Tamara van Altena (Amsterdam)

19.  Hoofd Bestuur, Strategie en Veiligheid: Jos van Winkel (Amsterdam)

20.  Interim afdelingsmanager Juridische Dienstverlening en Advies: Monique Ravoo (Amsterdam)

21.  Directie: Vincent Janssen (concerncontroller, Oegstgeest), Herke Elbers (gemeentesecretaris, Amsterdam) en Nico Kamphorst (directeur, Bussum)

We hebben, netjes als we zijn, deze lijst opnieuw ter bevestiging of aanvulling aan de gemeente voorgelegd, en daarbij andermaal bot gevangen. Uit de mail van de gemeentelijke woordvoerder: Ik wil nog wel meegeven dat de lijst niet helemaal juist is. Leek me goed om je daarvan op de hoogte te brengen als je wil gaan publiceren zodat je eventueel aan kan geven dat het om openbaar verkregen informatie gaat.

Mochten er lezers van De Stadsbron zijn die ons aan aanvullende informatie kunnen helpen, dan houden we ons graag aanbevolen. Overigens kunnen wij onze lezers ook aanbevelen om de ambtelijke top eens te googelen. Dan kom je er bijvoorbeeld achter dat de directeur van de sociale dienst een eigen praktijk runt voor bewustwording, geïnspireerd op de mystiek, en dat hij gedichten en liedjes schrijft. Cliënten die zich bij de sociale dienst onheus bejegend voelen, kunnen zich dus altijd nog mystiek laten bijscholen door de directeur.

 Wat direct opvalt bij bestudering van de namenlijst, is dat de man-vrouwverdeling onder de topambtenaren voorbeeldig is: 13 mannen om 10 vrouwen is keurig. Dat zou Amersfoort best aan de grote klok mogen hangen.

De verhouding hier wonende topambtenaren versus elders wonenden is echter ronduit verbijsterend. Van 2 toppers hebben we de woonplaats nog niet achterhaald; van de 21 anderen wonen er 6 in Amersfoort en 15 elders, waarbij vooral het groot aantal Amsterdammers opvalt: 5.

 De op één na belangrijkste ambtenaar van de stad is gemeentesecretaris Herke Erbers. Zij beschouwt de bescherming van de privacy van de ambtenaren als één van haar hoofdtaken. In een andere editie van het personeelsmagazine uit 2015 zegt ze: ‘De meeste integriteitsmeldingen blijven binnen de organisatie en worden bewust klein gehouden. Juist om iemand niet te beschadigen. (…) We zien ook wel eens gebeuren dat in sociale media of raadsvragen de namen van ambtenaren worden genoemd. Als dat gebeurt, pak ik dat direct op in overleg met de griffie. Ik sta voor de ambtenaren in onze organisatie. Zij kunnen zich niet verdedigen.’

 De – mét stip – belangrijkste ambtenaar van de stad is directeur Nico Kamphorst, die dagelijks vanuit Bussum naar Amersfoort forenst en aan het eind van de middag weer lekker naar het Gooi terugkeert. Hij bekleedt al 16 jaar topfuncties bij de gemeente Amersfoort en is toch buiten het gemeentehuis nauwelijks bekend. Er wordt in Amersfoort echter geen belangrijk besluit genomen zonder dat de handtekening van deze stadsdirecteur er onder staat. Nico Kamphorst is de spin in het ambtelijk web, machtiger dan de burgemeester en de wethouders. Veel machtiger.

Voor wie wil zien hoe Nico Kamphorst eruit ziet: https://www.linkedin.com/in/nico-kamphorst-89166927/

 Wordt vervolgd.

bijsluiter

Arjeh Kalmann is oud-hoofdredacteur van de Amersfoortse Courant en het Utrechts Nieuwsblad. Hij is bij het verzamelen van informatie van dit artikel geholpen door de voltallige redactie van De Stadsbron, en in het bijzonder door Siem Eikelenboom en Eric van der Velden.

(maak u bekend met uw volledige naam)

opmerkingen

Steun de Stadsbron!

U steunt ons met een gift via IDeal al met een bedrag vanaf 2 euro per artikel.

Draag bij!